Pracownia żywieniowa, szpital Nutrico w Sosnowcu[/caption]
Śledząc dyskusję dotyczącą żywienia medycznego, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że środowisko medyczne stoi w obliczu przemian.
Ich merytoryczna ocena wymyka się oczywiście kompetencjom prawnym. Tym niemniej, zagadnienie postępu w dziedzinie standardów medycznych jest zjawiskiem rozpoznawanym w praktyce prawniczej. Wiedza na temat postępu w medycynie jest zdobywana przez prawników najczęściej w warunkach niezwykle trudnych dla przedstawicieli środowisk medycznych. Stąd na ten temat kilka uwag poniżej.
Spoglądając na problem przygotowywania mieszanin przeznaczonych do żywienia pozajelitowego, można zauważyć, że uczestnicy dyskusji akcent kładą na to, w jakich warunkach odbywa się ich sporządzanie, jakie kompetencje ma osoba przygotowująca mieszaninę, jaką techniką mieszanina jest sporządzana i jakie preparaty są wykorzystywane w toku produkcji. Odnotować można dwa odmienne podejścia. Według pierwszego – podnoszenie obecnych standardów nie jest medycznie uzasadnione. Według drugiego – podnoszenie tych standardów jest konieczne. Z kolei dla prawnika spoglądającego na rozwiązania o porównywalnym poziomie dostępności, charakterystyczne będzie zainteresowanie tym, czy któreś z tych podejść wiąże się dla pacjenta z mniejszym ryzykiem zdrowotnym.
Wprowadzanie zmiany generalnie wiąże się z oporem i zapewne w każdej dziedzinie wiedzy bywa tak, że ci, którzy przez lata praktykowali według określonej zasady, mają wewnętrzne przekonanie, że tzw. stare dobre metody są lepsze niż nowe. Prawdopodobnie dlatego właśnie postępem w medycynie prawo nierzadko zaczyna interesować się wówczas, gdy nowy standard zostaje uznany, a dotychczasowy nadal nie wychodzi z praktyki.
Opisując sytuację modelową, prawnik zaczyna budować wiedzę na temat standardu medycznego nierzadko wówczas, gdy osobie wykonującej zawód medyczny zarzuca się, że jej działanie lub zaniechanie wywołało u pacjenta negatywne następstwa zdrowotne. W toku obrony interesów takiej osoby w zasadzie wykluczone jest, aby sąd we własnym zakresie wyrobił sobie pogląd co do tego, w jaki sposób powinien postępować lekarz lub inna osoba odpowiedzialna. W takim przypadku, w postępowaniu pojawia się biegły sądowy, którego zadaniem jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy na gruncie wiedzy fachowej dane zachowanie było prawidłowe. Jest przy tym oczywiste, że to, co może być uznawane za działanie prawidłowe dzisiaj, jutro może być już przez fachowców zastąpione nowym, bezpieczniejszym standardem. Nierzadko bywa tak, że obrona interesów danej osoby jest trudna właśnie ze względu na to, że dane działanie w przeszłości wpisywało się w standard,
a dziś jest uznawane za wykluczone lub po prostu niedostatecznie bezpieczne.
Póki co nie słyszy się o procesach sądowych, w których pojawia się pytanie o to, w jaki sposób powinny być przygotowywane mieszaniny do żywienia pozajelitowego. Można się jednak spodziewać, że im łatwiej dostępne będą rozwiązania bezpieczniejsze medycznie, tym trudniej będzie bronić zasadności stosowania metod historycznych.
adw. Marcin Czarnecki | LC LEGAL
