Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia (CMJ) przeprowadziło badanie „Uwolnijmy Pacjenta od Bólu 2015”, skierowane do dyrektorów szpitali. Badanie miało na celu ocenę obecnego poziomu leczenia bólu ostrego i/lub pooperacyjnego w polskich szpitalach. Zostało opracowane w 2015 roku przez: Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia (CMJ), Polskie Towarzystwo Badania Bólu (PTBB), Ministerstwo Zdrowia, Departament Polityki Lekowej i Farmacji.
Do udziału w ankiecie zaproszono 1054 podmioty działalności leczniczej widniejące w Rejestrze Podmiotów wykonujących Działalność Leczniczą. Odesłano 284 wypełnione ankiety.
Z badania można wywnioskować, że w szpitalach realizowane jest leczenie bólu ostrego / pooperacyjnego, a w leczeniu stosowane są leki rekomendowane w polskich zaleceniach leczenia bólu pooperacyjnego. Jednak dużo gorzej jest z powszechną dostępnością do specjalistycznych konsultacji w poradniach leczenia bólu.
Autorzy badania uważają, że niezbędne jest zwiększanie świadomości personelu w zakresie:
- organizacji leczenia bólu,
- metod skutecznego leczenia bólu,
- monitorowania bólu,
- analizy skuteczności i bezpieczeństwa leczenia bólu,
- monitorowania niepożądanego działania leków przeciwbólowych.
Przyjrzyjmy się niektórym pytaniom, jakie padły w ankiecie:
Na pytanie: Czy w Państwa Szpitalu powszechnie prowadzi się monitorowanie natężenia bólu ostrego i/lub pooperacyjnego? 84 proc. ankietowanych udzieliło odpowiedzi pozytywnej, zaś 16 proc. negatywnej. W praktyce oznacza to, że w co szóstym szpitalu nie prowadzi się powszechnie monitorowania natężenia bólu ostrego i/lub pooperacyjnego.
Jedno z pytań dotyczyło analizy skuteczności i bezpieczeństwa leczenia bólu ostrego i pooperacyjnego. W 60 proc. ankietowanych szpitali dokonywana jest analiza skuteczności leczenia przeciwbólowego, a jakość analgezji powinna być zgodna z oczekiwaniami personelu medycznego. Jednak warto podkreślić, że w ankietach nie było pytań dotyczących informacji oceniających jakość analgezji ze strony pacjenta.
Autorzy badania zapytali o możliwość konsultacji pacjentów w specjalistycznej Poradni Leczenia Bólu. Zaledwie w co czwartym szpitalu (24 proc.) istnieje możliwość konsultacji pacjentów w specjalistycznej Poradni Leczenia Bólu. 76 proc. szpitali nie oferuje takiej możliwości.
Co ósmy szpital w leczeniu bólu ostrego i/lub pooperacyjnego nie stosuje zaleceń Polskiego Towarzystwa Badania Bólu (PTBB) i Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii (PTAiIT). Pomimo że 88% szpitali zgłosiło fakt leczenia bólu w oparciu o zalecenia PTBB / PTAiIT, to duża liczba szpitali (40%) deklaruje stosowanie autorskich opracowań leczenia bólu.
Niestety, w zdecydowanej większości szpitali (57%) pacjenci nie otrzymują pisemnych informacji na temat skutecznych metod zwalczania bólu ostrego i/lub pooperacyjnego.
Co szósty szpital (16% odpowiedzi) nie dokumentuje monitorowania bólu.
Respondenci zostali zapytani (mając do wyboru tylko jedną odpowiedź spośród sześciu dostępnych) o najistotniejsze kryterium przy wyborze leku przeciwbólowego. Co trzeci szpital wskazał na skuteczność. Co czwarty na znajomość efektów działania leku wynikających z jego częstego stosowania, co piąty na profil farmakokinetyczno – farmakodynamiczny, co ósmy na bezpieczeństwo, zaś co 12 szpital na dostępność. Zaledwie co 25 szpital na cenę.