Czym jest endometrioza?
Endometrioza to choroba, w której komórki błony śluzowej macicy (endometrium) rozrastają się poza jej naturalnym obszarem. Ogniska choroby mogą pojawiać się na jajnikach, jajowodach, pęcherzu moczowym, jelitach, a nawet w odległych organach, takich jak płuca czy mózg. W efekcie prowadzi to do przewlekłego stanu zapalnego, powstawania zrostów i torbieli oraz silnego bólu.
Objawy i konsekwencje
Choroba często rozwija się przez lata, a jej objawy bywają niespecyficzne, przez co diagnoza jest opóźniona. Do najczęściej zgłaszanych dolegliwości należą:
- silne bóle menstruacyjne,
- ból podczas stosunku,
- bóle brzucha, pleców i nóg,
- wzdęcia, biegunki, zaparcia, nudności,
- częste oddawanie moczu,
- zmęczenie, obniżenie nastroju, depresja.
W 96% przypadków endometrioza powoduje obniżenie płodności. Zmiany w organizmie mogą prowadzić do niedrożności jajowodów, zaburzeń hormonalnych, a także utrudniać implantację zarodka i zwiększać ryzyko poronień.
U co drugiej-trzeciej kobiety, zgłaszającej się do kliniki leczenia niepłodności, endometrioza jest już zdiagnozowana, podejrzewana lub rozpoznawana na etapie badań diagnostycznych.
Diagnoza i leczenie
Podstawą diagnostyki jest wywiad medyczny i badanie ginekologiczne, wspomagane badaniami obrazowymi – ultrasonografią i rezonansem magnetycznym. Obecnie zaleca się unikanie inwazyjnych metod, takich jak laparoskopia, jeśli istnieją inne możliwości postawienia diagnozy.
- Leczenie endometriozy zależy od stanu zaawansowania choroby i zgłaszanych przez pacjentkę dolegliwości - mówi dr n. med. Joanna Jacko, specjalistka położnictwa, ginekologii i ginekologii onkologicznej, ekspertka diagnostyki i leczenia endometriozy ze Szpitala Medicover – Każda chora na endometriozę powinna w leczeniu zastosować odpowiednią dietę, wdrożyć aktywność fizyczną i fizjoterapię. Czasem już takie zmiany potrafią zmniejszyć stan zapalny, a co za tym idzie dolegliwości bólowe. Kolejnym krokiem, jaki możemy zaproponować, jest hormonoterapia. W przypadku braku efektu terapeutycznego lub w bardzo zaawansowanych stadiach endometriozy koniecznym rozwiązaniem jest leczenie operacyjne. Bardzo ważnym aspektem w prowadzeniu chorych na endometriozę jest zabezpieczenie płodności. Dotyczy to zarówno chorych prowadzonych zachowawczo, jaki i kwalifikowanych do operacji. Wpływ na jakość komórek jajowych ma wiek chorej i czas trwania choroby, czyli im wcześniej pobierzemy komórkę jajową, tym lepszej będzie jakości.
Leczenie zależy od stopnia zaawansowania choroby i może obejmować:
- zmianę stylu życia (dieta, aktywność fizyczna, fizjoterapia),
- leczenie hormonalne,
- leczenie operacyjne w przypadku ciężkich postaci choroby,
- procedury zabezpieczania płodności, np. zamrażanie komórek jajowych.
Nowoczesne metody, takie jak zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro), dają kobietom z endometriozą większe szanse na macierzyństwo.
- Endometrioza nie musi to oznaczać rezygnacji z macierzyństwa – ważna jest szybka diagnoza i wdrożenie odpowiedniego leczenia- mówi lek. Jarosław Kaczyński, ginekolog-położnik, endokrynolog, Kierownik Medyczny Invimed Warszawa Mokotów.
Historia pacjentki
Pani Małgorzata przez lata zmagała się z bólem i bezowocnymi staraniami o dziecko. Dopiero trafienie do specjalisty pozwoliło jej na szybką diagnozę i skuteczne leczenie operacyjne. Dzięki temu mogła rozpocząć terapię wspomagającą płodność, dającą realną szansę na upragnione macierzyństwo. - O tym, że mam endometriozę, dowiedziałam się w 2020 roku. Bezowocne starania o dziecko trwały już rok. W międzyczasie, podczas wizyt ginekologicznych, mimo zgłaszania problemu z zajściem w ciążę oraz objawów, które mogły sugerować endometriozę, nie wdrożono szerszej diagnostyki oprócz podstawowych badań krwi. Po długim czasie i nieudanych próbach leczenia trafiliśmy do właściwego specjalisty leczenia endometriozy. Już podczas pierwszej wizyty postawił diagnozę i zostałam skierowana na kolejną operację. Dzięki temu odzyskaliśmy z mężem nadzieję na rodzicielstwo, a ja przestalam żyć w bólu.
Wczesna diagnoza daje szansę na lepsze życie
Endometrioza to choroba, która wciąż jest zbyt rzadko i zbyt późno diagnozowana. Kobiety przez lata cierpią w milczeniu, nie wiedząc, co jest przyczyną ich dolegliwości. Tymczasem szybka reakcja i wdrożenie odpowiedniego leczenia mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentek oraz zwiększyć ich szanse na macierzyństwo.
- Nowoczesne podejście do leczenia niepłodności u pary borykającej się z niemożnością uzyskania ciąży w praktyce oznacza leczenie w programie zapłodnienia pozaustrojowego. Dzięki kontrolowanej stymulacji owulacji uzyskujemy kilka-kilkanaście pęcherzyków, w których zawarta jest dojrzała komórka jajowa. Po zapłodnieniu oocytów monitorujemy rozwój zarodków do piątej-szóstej doby, aby w stadium blastocysty poddać je krioprezerwacji (zamrożeniu). W ten sposób uzyskane zarodki możemy transferować do jamy macicy, uprzednio przygotowanej do tego w terapii hormonalnej dedykowanej pacjentkom z endometriozą lub adenomiozą - dodaje lek. Jarosław Kaczyński z Kliniki Invimed - Tak zaplanowana terapia daje bardzo wysoki odsetek ciąż, pozwala skrócić czas oczekiwania na upragnione dziecko i ominąć te wszystkie problemy w prokreacji człowieka, które niesie ze sobą rozpoznanie endometriozy. Jeżeli pacjentka z endometriozą w chwili obecnej nie rozważa macierzyństwa, zasadne jest, aby zabezpieczyć jej komórki jajowe na przyszłość, albowiem w przebiegu procesu chorobowego, jakim jest endometrioza, oocyty ulegają przyspieszonej degradacji i ich jakość jest niższa, niż wynikałoby to z wieku biologicznego kobiety.
Źródło: mat. prasowy
