Czym jest EPDZ (EHDS)?
Europejska przestrzeń danych dotyczących zdrowia zmieni sposób, w jaki europejscy obywatele i lekarze będą korzystać z danych medycznych. EPDZ zapewni, że każdy pacjent w UE będzie miał łatwy, bezpieczny i natychmiastowy dostęp do swojej dokumentacji medycznej – w kraju i w każdym innym państwie członkowskim.
Dzięki EPDZ pacjenci będą mieli pełną kontrolę nad swoimi danymi zdrowotnymi. To oznacza, że sami zdecydują, kto i w jakim zakresie może mieć dostęp do ich elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM). Co ważne – niezależnie od tego, czy przebywają w Polsce, czy np. na wakacjach za granicą, lekarz będzie mógł (na wniosek pacjenta) szybko uzyskać dostęp do potrzebnych informacji, np. wyników badań, historii leczenia czy e-recept.
Europejska przestrzeń danych dotyczących zdrowia to główny temat spotkania wysokiego szczebla, które odbędzie się 18 marca 2025 r. Wezmą w nim udział m.in. europejscy ministrowie zdrowia, nauki i cyfryzacji. Spotkanie odbędzie się w ramach polskiej prezydencji w Radzie UE.
Co EPDZ oznacza dla pacjenta?
Z punktu widzenia pacjenta EPDZ oznacza lepszy dostęp do dokumentacji medycznej z każdego miejsca w UE – bez względu na to, gdzie aktualnie przebywa pacjent. Dane zdrowotne zawsze będą pod ręką – lekarz w każdym kraju UE będzie mógł szybko sprawdzić historię zdrowia, co ułatwi diagnozę i leczenie. Co ważne – pacjent sam zdecyduje, jakie informacje udostępni i komu. Wszystko będzie chronione zgodnie z najwyższymi standardami bezpieczeństwa.
Rozporządzenie wprowadza szeroki katalog praw pacjentów w UE.
Jakie dane będą dostępne ramach EPDZ?
Pacjenci będą mieli natychmiastowy i bezpłatny dostęp do najważniejszych informacji. Będą to: skrócone karty zdrowia pacjenta, e-recepty i informacje o ich realizacji, wyniki badań obrazowych (np. rtg, rezonans) z opisami, wyniki badań laboratoryjnych i innych badań diagnostycznych oraz wypisy (np. ze szpitali).
Europejska przestrzeń danych dotyczących zdrowia to nie tylko korzyści dla pacjentów i lekarzy. To też ogromna szansa dla naukowców i instytucji, którzy zajmują się ochroną zdrowia.
Dane zdrowotne – odpowiednio zanonimizowane – będą mogły być wykorzystywane do badań naukowych, monitorowania stanu zdrowia społeczeństwa i przygotowywania skutecznych strategii zdrowotnych w całej Europie.
Wspólny standard w całej UE
Aby wszystko działało sprawnie, systemy elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM) w różnych krajach będą musiały być ze sobą kompatybilne. Dzięki temu lekarz w każdym kraju UE będzie mógł odczytać i zrozumieć dokumentację pacjenta, nawet jeśli pochodzi z innego państwa.
Terminy
Rozporządzenie wejdzie w życie 26 marca 2025 r.
Wdrażanie EPDZ/EHDS będzie etapowe. Instytucje i część przepisów, które umożliwią działanie tego systemu, będą gotowe do 26 marca 2027 r. Do tego czasu Komisja Europejska opracuje zasady gromadzenia, przechowywania i wymiany danych, a państwa członkowskie wyznaczą, kto będzie zarządzać systemami elektronicznej dokumentacji medycznej w danym kraju.
oprac. Piotr Wójcik - na podst.: MZ