Lekarze PPOZ ostrzegają przed inwazją kleszczy! Już docierają pierwsze informacje o ukąszeniach, a nawet zachorowaniach na boleriozę - groźną infekcję wywołaną przez krwiożercze pasożyty. Jak się uchronić przed atakiem pajęczaków?
- Przed wyjściem na łono natury należy odpowiednio osłonić ciało! Najlepszym sposobem zabezpieczenia przed kleszczowym zapaleniem mózgu są szczepienia! Warto to zrobić już teraz, zanim na dobre rozpoczniemy wakacyjne wojaże!- radzi Bożena Janicka, prezes Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia.
Wbrew powszechnemu przekonaniu, kleszcze atakują nie tylko w głębi lasu. Najczęściej żerują na jego obrzeżach. Ich ulubionymi miejscami są pobocza, rowy, okolice jezior, także miejskie parki i przydomowe ogródki. Tam, ukryte w trawach i krzewach polują na „żywiciela“ (zwierzęta i ludzi). Po ataku wgryzają się w skórę. Ukłucie nie jest bolesne. Kleszcze uwalniają substancje znieczulające, przeciwkrzepliwe i przeciwzapalne. Dlatego nie zawsze „żywiciel“ jest w stanie natychmiast zauważyć niechcianą „pamiątkę z wycieczki“, uczepioną do jego ciała.
Lekarze PPOZ przypominają, że czasem największej aktywności kleszczy jest wiosna, lato, aż do później jesieni (aktywność jest większa im wyższa jest temperatura i wilgotność otoczenia). Tegoroczna aura sprzyja pasożytom. Po zimie są wyjątkowo wygłodniałe i agresywne.
- Dlatego wychodząc na łono natury powinniśmy się odpowiednio ubrać. Długie spodnie, skarpety, zakryte buty, długie rękawy, kapelusz na głowie. Po powrocie do domu należy się dokładnie obejrzeć. Pamiętajmy, kleszcz, spadając na człowieka, nie szuka długo miejsca, by ukłuć. Może się umiejscowić wszędzie, najchętniej jednak wybiera okolice pach, pachwin, zgięcia kolanowe, łokciowe i za uszami. Należy pamiętać również o obejrzeniu skóry głowy - przypomina Bożena Janicka.
Gdy kleszcz wbił się w skórę, należyt go usunąć jak najszybciej (im szybciej, tym większa jest szansa na uniknięcie zakażenia). W tym celu należy użyć pęsety - należy delikatnie chwycić nią kleszcza przy samej skórze i wyciągnąć zdecydowanym ruchem obrotowym. Po usunięciu pasożyta miejsce ukłucia sprawdzić i starannie zdezynfekować.
Absolutnie nie wolno smarować miejsca ukłucia tłuszczem, benzyną, wykręcać, ani wyciskać! Przez 30 dni należy to miejsce obserwować pod kątem wystąpienia rumienia pełzającego. Jeśli taki wystąpi, trzeba jak najszybciej skontaktować się z lekarzem w celu zastosowania antybiotykoterapii.
Konsekwencje zdrowotne spowodowane ich ukąszeniem mogą być bardzo poważne. Atak pasożytów może wywołać groźne choroby. Do najczęstszych należą zapalenie mózgu i borelioza.
Pierwsze objawy rozwijają się od 1 do 3 tygodni od ukąszenia. Może pojawić się rumień wędrujący (zaczerwienienie o średnicy od kilku do kilkunastu centymetrów). W tej fazie mogą pojawić się objawy grypopodobne. Jeśli w porę nie zostają podane antybiotyki, borelioza przechodzi w fazę rozsianą. Od 2 tygodni do kilku miesięcy pojawiają się objawy wtórne: zapalenie stawów, zaburzenia neurologiczne i kardiologiczne. Rok od zakażenia borelioza może przejść w postać przewlekłą. Najczęstsze objawy to: gorączka, dreszcze, ból głowy, gardła, stawów, sztywność stawów, tiki mięśni. Może dojść do paraliżu mięśni twarzy, zawrotów głowy, problemów z mówieniem. Objawy boreliozy ukladu nerwowego (neuroboreliozy) mogą pojawić się po wielu latach od ukąszenia.
Kleszczowe zapalenie mózgu
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) u części pacjentów może przebiegać bezobjawowo. U pozostałych po 7-10 dniach pojawiają się objawy grypopodobne: wysoka temperatura, bóle mięśni i stawów, bóle głowy. Mniej więcej u jednej trzeciej tych pacjentów, po kilku dniach lepszego samopoczucia, choroba uderza po raz drugi (druga faza KZM). Tym razem objawy są znacznie silniejsze i poważniejsze: bardzo wysoka gorączka, silny ból głowy, światłowstręt, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości, a u niektórych pacjentów także drgawki i utrata przytomności. Jeśli dojdzie do zapalenia mózgu, rdzenia kręgowego lub móżdżku to znacznie rośnie ryzyko poważnych powikłań i zgonu. KZM leczy się tylko objawowo.
Szczepienia
Przed chorobą można się zabezpieczyć dzięki szczepieniom. Dostępne są dwie skuteczne i bezpieczne szczepionki, które można stosować już u dzieci od 2 roku życia. Trzeba jednak pamiętać, że zaszczepienie się przeciw KZM nie chroni przed innymi chorobami przenoszonymi przez kleszcze, w tym przed boreliozą (tę leczy się antybiotykami).
Źródło: PPOZ
