Rak płuca pozostaje największym wyzwaniem wśród chorób onkologicznych – zarówno pod względem dostępu do diagnostyki i terapii, jak i organizacji opieki. Jakie zmiany są konieczne? Zapytaliśmy o to Szymona Chrostowskiego, prezesa zarządu Fundacji Wygrajmy Zdrowie.
Szymon Chrostowski:
- Raport „Rak płuca w Polsce – perspektywa pacjenta”, który wydaliśmy w 2017 roku, ukazywał bardzo złą sytuację pacjentów. Dziś sytuacja jest zupełnie inna, stąd potrzeba wydania nowszej wersji raportu.
- Choć w ostatnich latach nastąpił w Polsce znaczący postęp w zakresie dostępności terapii raka płuca (szczególnie w II linii), potrzeby klinicystów i pacjentów nadal nie są do końca zaspokojone.
- W I linii leczenia w dalszym ciągu 66 proc. pacjentów nie ma dostępu do [nowoczesnych] leków, bo nie są one refundowane.
- Dziś mamy pierwsze podejścia do opieki koordynowanej w raku płuca – zapowiedzi stworzenia lung cancer unitów.
- Utworzenie lung cancer unitów – wysokospecjalistycznych miejsc, gdzie raka płuca leczy się kompleksowo – to przykład na to, że w sposób systemowy, dzięki dobrej organizacji, można zrobić bardzo wiele w kierunku zmniejszenia śmiertelności chorych na raka płuca.
- Kluczem do zmniejszenia śmiertelności jest wczesna diagnostyka. Obecnie 80% przypadków raka płuca jest rozpoznawanych w stadiach T3, T4 lub tzw. Stadium nieoperacyjnym.
- Późne rozpoznanie to znacznie mniejsze szanse pacjenta, ale też większe obciążenie finansowe dla systemu.
- W zakresie profilaktyki możemy pochwalić się pilotażem badania screeningowego niskodawkową tomografią komputerową w grupach ryzyka.
- W diagnostyce raka płuc niezwykle ważna jest współpraca pulmonologów, chirurgów, onkologów – pomóc w tym mogą lung cancer unity. Dziś poprawa tej współpracy stanowi jedno z większych wyzwań.
- Ważnym wyzwaniem dziś jest także patomorfologia, szczegółowe rozpoznanie podtypu nowotworu oraz mutacji. Dziś często się zdarza, że materiał do badania dociera do patomorfologa uszkodzony.
- Tylko 2% wydatków w onkologii jest przeznaczane na leczenie raka płuca. To stanowczo za mało.
- Nakłady na leczenia raka płuca są niskie zarówno na tle Europy jak i zestawieniu z nakładami na inne choroby nowotworowe w Polsce.
- Oddzielny problem stanowi kontraktowanie leczenia raka płuca. Są placówki, gdzie leczenie za pomocą nowoczesnej immunoterapii jest zakontraktowane na 1 zł lub inną symboliczną kwotę. Dochodzi więc do sytuacji, że lekarze nie chcą podejmować się leczenia, mimo że sam lek jest refundowany, ponieważ nie ma na to kontraktu.
