[caption id="attachment_26416" align="alignnone" width="620"]
Fot. Thinkstock/FPM[/caption]
Jak pokazują najnowsze dane WHO, 1 na 10 seniorów doświadcza wymierzonej w niego przemocy, co w konsekwencji prowadzi do wystąpienia długoterminowych urazów psychicznych, jak i urazów fizycznych.
Do tego rodzaju przemocy można zaliczyć m.in. zaniedbanie, poniżanie, nadużycia materialne, wykorzystywanie seksualne. Co istotne, seniorzy rzadko alarmują o swoich przykrych doświadczeniach, pozbawiając się prób udzielenia pomocy. Największy wzrost stosowania przemocy wobec osób starszych przewiduje się w krajach, w których zauważa się szybki wzrost populacji w wieku 65+, w tym także w Polsce. Czy jesteśmy gotowi na zmierzenie się z tym problemem?
Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014 – 2020, pierwszego dokumentu w całości odnoszącego się do wyzwania, jakim jest starzejące się społeczeństwo, przewidują do realizacji cel: Zapewnienie bezpieczeństwa osób starszych i przeciwdziałanie stosowanym wobec nich nadużyciom. W dokumencie tym przedstawione zostały propozycje interwencji oraz rekomendacji, mających na celu przeciwdziałanie zjawisku przemocy wobec seniorów. Działania te polegają głównie na edukacji i zwiększaniu świadomości o występowaniu tego problemu. Skierowane mają być do osób pracujących bezpośrednio z osobami starszymi jak i do samych seniorów.
Szczególnie należy podkreślić konieczność edukacji personelu medycznego. Jak informuje WHO, współczynnik stosowania przemocy wobec osób starszych jest wyższy wśród mieszkańców placówek opiekuńczych, tj. domów spokojnej starości, zakładów opieki długoterminowej, niż wśród osób starszych funkcjonujących samodzielnie w społeczeństwie. Opiekunowie medyczni powinni być również wstanie zareagować, jeżeli podczas udzielania świadczeń zdrowotnych lub wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych zaobserwują niepokojące sygnały o przejawach stosowania przemocy wobec podopiecznego. W tym celu należy zwiększyć nacisk na podnoszenie świadomości w tym zakresie. Słuszne wydaje się również wprowadzenie odpowiednich procedur, stosowanych w przypadku podejrzenia wystąpienia nadużycia.
Zgodnie z prognozą GUS przewiduje się, że do 2050 r. udział w populacji grupy osób starszych wynosić będzie od 30% w miastach do 35% na wsiach. Wobec wyzwania, jakim jest tempo wzrostu populacji seniorów, należy zastanowić się nad szybkim podjęciem efektywnych prób zadbania o bezpieczeństwo tak dużej grupy. W innym przypadku konsekwencje nadużyć stanowić będą istotny problem, z którym polityka senioralna będzie musiała się zmierzyć. Jeżeli w stosunkowo krótkim czasie nie zostaną podjęte skuteczne działania, pojedyncze przypadki doświadczania przemocy przez seniorów mają szansę stać się swego rodzaju epidemią.
Weronika Jewczak, Fundacja im. Lesława A. Pagi
