Thinkstock / Getty Images[/caption]Najczęściej gdy myślimy o innowacjach w sektorze ochrony zdrowia nasza uwaga skupiona jest na nowoczesnych lekach czy rozwiązaniach z obszaru telemedycyny. Rzeczywistość jest jednak o wiele bardziej skomplikowana - innowacja w medycynie i farmacji niejedno ma imię. W obliczu historycznych wyborów parlamentarnych warto zwrócić uwagę na te innowacje, które choć niewiele kosztują, dramatycznie podnoszą jakość służby zdrowia.
Potrzeba poszukiwania nowych, coraz bardziej efektywnych kliniczne produktów leczniczych, nie może przesłonić potrzeby wprowadzania innych - innowacyjnych rozwiązań do systemu ochrony zdrowia. Często do ich wprowadzenia nie potrzeba wielkich środków finansowych, ale zmiany sposobu myślenia czy „zburzenia” stereotypów.
Poprawa komunikacji
Za jedno z wyzwań należy uznać poprawę jakości komunikacji między przedstawicielami zawodów medycznych, a pacjentami. Elementarnym prawem pacjenta jest uzyskanie rzetelnej, kulturalnej i wyczerpującej odpowiedzi na temat swojego stanu zdrowia od lekarza czy pielęgniarki. Porada farmaceuty w aptece powinna odbywać się z zachowaniem prywatności i poszanowaniem godności pacjenta. Rodzi się jednak pytanie, gdzie młodzi adepci zawodów medycznych mają uczyć się sprawnej komunikacji z chorymi. Do tej pory na uczelniach medycznych tej tematyce nie poświęca się należytej uwagi. Ponadto szkolenie w zakresie umiejętności komunikacyjnych musi trwać przez cały okres kariery zawodowej. Umiejętność rozmowy z pacjentem, podobnie jak wiedzę stricte fachową, zdobywa się i doskonali przez całe życie.
Łączy nas jeden cel – dobro pacjenta
Kolejnym wyzwaniem jest stworzenie modelu transparentnej współpracy między przedstawicielami zawodów medycznych. Obecnie współpraca między farmaceutą a lekarzem opiera się głównie na zapewnieniu poprawności recept na produkty lecznicze refundowane. Miejsca na rzetelną wymianę informacji medycznej w tym duecie jest niewiele. Dlaczego? Wydaje się, że główną przeszkodą jest brak dobrych rozwiązań prawnych. Choć opieka farmaceutyczna od lat zapisana jest w polskim prawie, to brakuje aktów wykonawczych definiujących konkretną listę procedur składających się tą usługę.
Jakość stosowania leków
Quality use of medicines (jakość stosowania leków) stanowi nie tylko teoretyczną dziedzinę nauki, ale również pozwala poznać mechanizmy (w dalszej kolejności na nie wpływać) zachowań pacjentów związanych ze stosowaniem produktów leczniczych. Pod pojęciami compliance i adherence rozumiemy stopień przestrzegania zaleceń przez pacjenta, najczęściej w odniesieniu do terapii lekowych. Ważnym pojęciem jest również persistance, które w odniesieniu do terapii lekowych oznacza czas od rozpoczęcia farmakoterapii do zaprzestania przez pacjenta leczenia, z przyczyn innych, niż wyleczenie. Jednym z elementarnych wyzwań początku XXI wieku będzie podniesienie poziomu compliance pacjentów. Naprzeciw temu wychodzi opieka farmaceutyczna, poprawa komunikacji z pacjentem czy rozwiązania z obszaru telemedycyny. Pacjent przestrzegający zaleceń terapeutycznych – to pacjent „tańszy” dla systemu ochrony zdrowia.
Innowacja innowacji nie równa
Przytoczone przeze mnie innowacje pokazują, że nie każde nowe rozwiązanie musi być kosztowne dla systemu. W obliczu historycznych wyborów parlamentarnych warto zwrócić uwagę na te innowacje, które choć niewiele kosztują, dramatycznie mogą podnieść jakość polskiej służby zdrowia.
Damian Świeczkowski, Fundacja im. Lesława A. Pagi
