Obecnie obowiązujące przepisy przewidują możliwość odebrania pacjentowi przedmiotów, które mogą stanowić zagrożenie dla jego życia lub zdrowia, jedynie w sytuacjach, gdy zastosowany jest przymus bezpośredni. Wynika to z art. 18a ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z 19 sierpnia 1994 roku. Jednak rzeczywistość w szpitalach psychiatrycznych pokazuje, że przeszukania są praktykowane znacznie częściej i bez jednoznacznej podstawy prawnej.
Naruszenia praw pacjentów
Przeszukania pacjentów w szpitalach psychiatrycznych, w związku z brakiem jednoznacznych regulacji prawnych, budzą poważne wątpliwości z punktu widzenia ochrony praw człowieka. Praktyki te mogą być postrzegane jako naruszanie prawa do prywatności oraz wolności osobistej pacjentów, a także stawiają personel medyczny w trudnej sytuacji, zmuszając go do działań na granicy prawa.
Reakcja Biura RPO
W odpowiedzi na liczne skargi, zarówno od pacjentów, jak i od placówek medycznych, Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministerstwa Zdrowia z pytaniem, czy resort dostrzega ten problem i czy planuje podjęcie kroków legislacyjnych mających na celu uregulowanie tej kwestii. Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego BRPO, Piotr Mierzejewski, skierował oficjalne pismo do dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego MZ, Joanny Głażewskiej, z prośbą o stanowisko Ministerstwa w tej sprawie.
Potrzeba Zmian Legislacyjnych
Biuro RPO podkreśla, że obecna sytuacja wymaga interwencji ustawodawczej, aby zarówno pacjenci, jak i personel medyczny mogli funkcjonować w warunkach zapewniających bezpieczeństwo, ale jednocześnie zgodnych z wymogami konstytucyjnymi. Uregulowanie tej kwestii w sposób jasny i jednoznaczny jest niezbędne, aby uniknąć dalszych naruszeń praw pacjentów oraz aby personel medyczny miał jasne wytyczne dotyczące swoich obowiązków i uprawnień.
Źródło: RPO
