Co to jest osteoporoza, kto na nią choruje i jak wygląda dostęp do leczenia? Na nasze pytania odpowiadają posłowie.
12 września br Zespół Ekspertów ds. Osteoporozy przy Narodowym Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji przedstawił swoje główne rekomendacje poprawy systemu zwalczania osteoporozy, której ciężar i skala konsekwencji stanowią poważny, niedoceniony problem zdrowia publicznego.
Najważniejsze rekomendacje poprawy w systemie zwalczania osteoporozy w Polsce:
- Kompleksowość postępowania i podział zadań: strategia działania powinna się opierać na kompleksowym postępowaniu diagnostyczno-leczniczym z podziałem zadań dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w etapie I i zadań dla specjalistów zajmujących się leczeniem osteoporozy w etapie II.
- Identyfikacja ryzyka złamania u lekarza POZ: do kompetencji lekarza podstawowej opieki zdrowotnej należeć musi identyfikacja pacjentów zagrożonych złamaniami i kierowanie ich do specjalistów zajmujących się leczeniem osteoporozy.
- Kalkulator FRAX do oceny ryzyka złamania: Identyfikacja ryzyka złamania i czynników go wywołujących powinna być wykonywana przy użyciu kalkulatora FRAX, który pozwala oszacować 10-letnie ryzyko złamania kości.
- Zachęty dla lekarzy POZ: powinny zostać stworzone zachęty dla lekarzy POZ do prowadzenia wstępnej diagnostyki ryzyka złamań i osteoporozy.
- Farmakoterapia po każdym złamaniu niskoenergetycznym: lekarz ortopeda po zaopatrzeniu każdego złamania niskoenergetycznego powinien samodzielnie wdrożyć farmakoterapię redukującą ryzyko kolejnych złamań lub skierować pacjenta do ośrodka leczenia osteoporozy. Brak leczenia bezpośrednio po złamaniu naraża chorego na zwielokrotnione ryzyko kolejnych złamań w bliskiej przyszłości.
- Densytometria złotym standardem diagnostyki: Densytometria wykonana techniką DXA jest złotym standardem diagnostyki osteoporozy, określania ryzyka złamań i monitorowania leczenia. Pomiary powinny być wykonywane na densytometrach centralnych, podlegających kontroli jakości.
- Podobna diagnostyka i leczenie dla kobiet i mężczyzn: Diagnostyka i leczenie mężczyzn po 50 roku życia nie powinno się różnić od postępowania u kobiet po menopauzie. W leczeniu stosuje się podobne leki.
- Bez dyskryminacji mężczyzn w dostępie do refundowanego leczenia: Leczenie osteoporozy u mężczyzn przeciwciałem monoklonalnym denosumab powinno być finansowane ze środków publicznych.
- Dostęp do leczenia bez warunku uprzedniego złamania: powinien zostać zniesiony łączny wymóg przebycia złamania niskoenergetycznego oraz wyniku badania densytometrycznego równego lub większego od -2,5 jako warunku kwalifikacji do innowacyjnego leczenia osteoporozy. Jedno z w/w kryteriów powinno być wystarczające do tej kwalifikacji.
- Poradnie diagnostyki i leczenia osteoporozy stosownie do liczebności populacji: jak wynika z opublikowanych w 2017 r map potrzeb zdrowotnych, w Polsce działają zaledwie 63 poradnie leczenia osteoporozy i 9 endokrynologicznych poradni osteoporozy, które podpisały z NFZ kontrakt na udzielanie świadczeń w tym zakresie. Ich rozkład w skali kraju jest bardzo nierówny; np. w woj. warmińsko-mazurskim jest 5 poradni a w woj. mazowieckim jest ich 20. Są 2 województwa: pomorskie i zachodniopomorskie, które nie mają ani jednej specjalistycznej poradni leczenia osteoporozy. Powinny zostać stworzone zachęty do tworzenia poradni osteoporozy przez samorządy lokalne w ramach własnych programów polityki zdrowotnej.
