Czy mamy problem z wyszczepialnością u dzieci? Dlaczego szczepienia są tak ważne? O tym z prof. Ewą Bernatowską z Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” rozmawia Alicja Dusza.
Czy Polacy chętnie się szczepią?
Polacy to społeczność bardzo zróżnicowana, wydawałoby się że znaczenie szczepień jako najskuteczniejszej formy prewencji ograniczającej szerzenie się chorób zakaźnych, którym mogą zapobiec szczepienia ochronne nie powinno budzić wątpliwości. Tak jest w odniesieniu do obowiązkowych szczepień z Programu Szczepień Ochronnych, które finansowanie są przez Ministerstwo Zdrowia, realizacja jest obecnie nie wydaje się zagraża. Gorzej jest z zalecanymi szczepieniami ochronnymi z Programu Szczepień Ochronnych, gdzie rodzice muszą sami opłacać zakup szczepionki. Szczepionki te są tak samo ważne jak te z obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych, jednak wielu rodziców na nie stać. Dorośli Polacy niechętnie się szczepią. Mało kto pamięta o szczepieniach DTap co 10 lat, nie mówiąc o corocznych szczepieniach przeciwko grypie. Szczepienia przeciwko pneumokokom to standard prewencji u osób 50+, gdyż zakażenia pneumokokowe są najczęstszą przyczyną poza szpitalnych zapaleń płuc u osób starszych.
Czy rośnie liczba osób, które nie chcą szczepić swoich dzieci? Czym to może grozić?
Jak podaje Główny Inspektor Sanitarny, minister Marek Posobkiewicz, pomimo fali ruchów antyszczepionkowych wprawdzie spada liczba nie zaszczepionych niemowląt, lecz nie zwiastuje to jeszcze wybuchu epidemii. To dobra wiadomość na chwilę obecną. Należy jednak pamiętać, że wszystkie obowiązkowe szczepienia muszą być realizowane w 80 proc, a przeciwko odrze w 95 proc. - aby zapobiec epidemii.
Czy szczepienia obowiązkowe w wystarczającym stopniu zapewniają bezpieczeństwo i ochronę przed chorobami zakaźnymi?
Niestety obecny obowiązkowy program szczepień ochronnych, wprawdzie zapewnia ochronę przed wieloma poważnymi chorobami zakaźnymi, których dzięki szczepieniom obecnie nie ma, nie zapewnia jednak ochrony przed wszystkimi chorobami zakaźnym. Pediatryczny Zespół Ekspertów ds. Programu Szczepień Ochronnych, przy Ministrze Zdrowia postuluje zmiany legislacyjne, które pozwoliłyby rozszerzenie finansowania szczepień i wprowadzenie do obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych takich szczepień jak powszechne szczepienia przeciwko pneumokokom, ospie wietrznej oraz szczepienia grup ryzyka – dzieci przewlekle chorych.
Czy szczepionki są groźne? Jakie skutki uboczne mogą powodować?
Szczepienia mogą spowodować niepożądane odczyny, jednak większość z nich to odczyny miejscowe, bardzo rzadko zdarzają się poważniejsze powikłania, które również ustępują. O niepożądanych odczynach poszczepiennych informuje ulotka, dołączona do szczepionki. Często jednak rozpowszechniane są niepotwierdzone lub wręcz błędne informacje o szkodliwości szczepień lub ich nieskuteczności. W każdym przypadku rzetelnych informacji należy szukać na stronach Państwowego Zakładu Higieny, który prowadzi rejestr niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Na koniec, co powiedziałaby Pani przeciwnikom szczepień, czyli tym nieprzekonanym?
Szczepienia to największa zdobycz cywilizacji, niezaprzeczalnie szczepienia mają dobroczynny wpływ na nasze zdrowie. Są najskuteczniejszą metodą zapobiegania groźnym dla życia chorobom zakaźnym. Szczepienia chronią przed nimi nie tylko nasze dzieci, lecz także całą rodzinę. Są one tak ważne, ponieważ zmieniły zdrowotne i społeczne oblicze naszej planety. Żadna inna interwencja medyczna, nawet wynalezienie antybiotyków, nie wywarła tak znaczącego wpływu na zmniejszenie śmiertelności i wzrost zdrowotności ludzi. Szczepienia znacząco zmniejszyły liczbę zachorowań na choroby zakaźne, ratując rocznie miliony osób na całym świecie. Wyeliminowały takie choroby, jak ospa prawdziwa. Zachorowań na błonicę nie ma od 1973 roku, na polio od 30 lat jak również na tężec noworodkowy. To powinno przekonać tych, którzy wątpią siłę szczepień.
