Okazuje się, że najwięcej zgłoszeń dotyczyło lecznictwa szpitalnego. Stanowiły one 60 proc. wszystkich spraw, którymi RPP zajmował się w tym okresie. W 71 proc. przypadków potwierdzone zostały naruszenia praw pacjenta. Najczęściej naruszanym prawem na oddziałach szpitalnych, było prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością. Wiązało się to ze standardami udzielania świadczeń zdrowotnych, w szczególności brakiem przestrzegania procedur sanitarnych oraz zapewnienia środków ochrony indywidualnej dla personelu medycznego i pacjentów, a także zastrzeżeniami odnoszącymi się do jakości udzielanych świadczeń. Postępowania dotyczyły m.in.: odmowy udzielenia świadczenia w ramach kontroli leczenia, odmowy kwalifikacji do leczenia szpitalnego (głównie w pierwszych miesiącach epidemii) czy odwoływania zabiegów planowych (z długim terminem oczekiwania) i nie wyznaczenia nowego terminu. Rodziny pacjentów przebywających w szpitalach skarżyły się na wprowadzony zakaz odwiedzin.
Aż o jedną czwartą wzrosła liczba stwierdzonych naruszeń praw pacjenta na oddziałach ginekologii i położnictwa. Związane to było m.in. z organizacją opieki okołoporodowej w warunkach epidemii, a w szczególności nieuzasadnionego oraz całkowitego zakazu przeprowadzania porodów rodzinnych lub znacznego ich ograniczenia.
Postępowania wyjaśniające prowadzone przez RPP w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej stanowiły 14 proc. W 79 proc. z nich stwierdzone zostały naruszenia praw pacjenta. W samym roku 2021 wskaźnik ten wyniósł aż 85 proc. Postępowania dotyczyły głównie poradni ginekologicznej (17,7 proc.), poradni chirurgicznej (10 proc.), poradni stomatologicznej (8,5 proc.) i poradni ortopedycznej (6,3 proc.). Ponad połowa stwierdzonych uchybień w wydanych rozstrzygnięciach, dotyczyła nieprzestrzegania przez podmioty lecznicze prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością.
W latach 2019–2021 podstawowa opieka zdrowotna znalazła się na trzecim miejscu spraw (po szpitalnictwie i AOS) pod kątem liczby rozpatrzonych postępowań wyjaśniających przez Rzecznika. Nieprawidłowości występujące w POZ dotyczyły głównie braku dostępu do świadczeń zdrowotnych medycyny rodzinnej oraz – w mniejszym stopniu – pediatrii. W 93 proc. przypadków potwierdzone zostały naruszenia praw pacjenta. W porównaniu do innych rodzajów świadczeń ten wskaźnik stwierdzeń jest najwyższy. Powtarzającym się problemem, był przede wszystkim brak możliwości rejestracji na wizytę do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, szczególne podczas pandemii oraz odmowa jej udzielenia w sytuacji nagłego pogorszenia stanu zdrowia.
Rzecznik najczęściej miał do czynienia ze sprawami, w których doszło do naruszenia prawa do świadczeń zdrowotnych. Ich zasadnicza część jest związana z lecznictwem szpitalnym (medycyna ratunkowa – SOR, ginekologia i położnictwo, chirurgia) oraz odnosi się do przebiegu leczenia. Kolejnym, najczęściej badanym prawem było prawo pacjenta do dokumentacji medycznej, które znalazło się w co piątej sprawie badanej przez Rzecznika.
Liczba zgłoszeń, sygnałów oraz spraw kierowanych do Rzecznika od 2017 r. zachowuje tendencję wzrostową. W latach 2019–2021 r. odnotowano jednak znaczny wzrost zgłaszanych sygnałów, zarówno przez pacjentów, jaki i ich bliskich. W roku 2019 wpłynęło o niemal 25 proc. więcej zgłoszeń w odniesieniu do roku 2018. W kolejnym roku wzrost wyniósł już ponad 57 proc., a w 2021 – niemal 21 proc.
