O skutecznych sposobach leczenia zespołu pęcherza nadreaktywnego z prof. Jerzym Gajewskim z Uniwersytetu Dalhousie w Kanadzie rozmawia Iwona Schymalla, redaktor naczelna Medexpress.pl
Iwona Schymalla: Zespół pęcherza nadreaktywnego to choroba, która dotyka bardzo wielu Polaków, ale też pacjentów na całym świecie. Na czym polega jej istota?
Prof. Jerzy Gajewski: Zespół pęcherza nadreaktywnego jest, jak sama nazwa wskazuje, zespołem różnych objawów związanych głównie z pęcherzem. Ma to związek z naglącym parciem na mocz, które może występować z nietrzymaniem moczu lub bez niego. Około 15 proc. społeczeństwa nie tylko w Polsce cierpi na zespół pęcherza nadreaktywnego i z wiekiem występowanie tego zespołu zwiększa się. Może dotykać nawet około 20 proc. osób powyżej 60. roku życia. Pacjenci mają objawy nagłego parcia, częstomoczu, muszą często wstawać w nocy, by oddać mocz, a także mają wiele innych dolegliwości związanych z pęcherzem.
Nie oznacza to jednak, że to jest choroba wieku starczego. Tak jak wspomniałem – to jest choroba – to nie jest schorzenie, z którym trzeba żyć.
Wielu pacjentów uważa, że to choroba bardzo wstydliwa, przez co nie zgłaszają się do lekarza. Cierpią, ale żyją z tą chorobą, nie lecząc jej.
Nie tylko pacjenci wstydzą się o tym mówić, ale również lekarze wstydzą się albo nie mają czasu, albo nie chcą pytać pacjentów o ten problem. Wiadomo, że lekarze pierwszego kontaktu bardziej interesują się rakiem, chorobami serca, tarczycą, cukrzycą. Nietrzymanie moczu jest w zasadzie na samym końcu listy ich priorytetów.
Jak pacjenci cierpiący na zespół pęcherza nadreaktywnego są obecnie leczeni?
Zazwyczaj zaczyna się od tzw. leczenia zachowawczego, które polega na zmianie sposobu przyjmowania płynów przez pacjenta: należy ograniczyć płyny wieczorami, aby nie wstawać w nocy tak często do toalety, nie należy pić płynów, które zwiększają objawy pęcherza nadreaktywnego. Niektórzy proponują fizjoterapię, ćwiczenia mięśnia miednicy mniejszej. Jednak z praktycznego punktu widzenia większość pacjentów przechodzi do farmakoterapii. Najczęściej stosujemy anycholinergiki – leki, które blokują niektóre receptory systemu parasympatycznego, odpowiedzialne za skurcze pęcherza. W ostatnim czasie pojawił się jeden bardzo skuteczny lek, który działa na receptory beta.
Aby w Polsce uzyskać refundację leczenia, trzeba wykonać badanie urodynamiczne. Pacjenci bardzo boją się tego badania, przez co go unikają. Czy jest to jedyna metoda, która może zdiagnozować pacjenta?
Badanie urodynamiczne w ogóle nie diagnozuje OAB. Na Zachodzie nie wykonuje się go w ogóle w tym schorzeniu, ponieważ to mija się z celem. Przede wszystkim u 30-40 proc. pacjentek badanie nie wykaże zespołu pęcherza nadreaktywnego, dodatkowo jest to badanie inwazyjne, które może wprowadzić infekcję, jak również zwiększa koszty leczenia.
