Raport jest pierwszą w historii próbą stworzenia kompleksowego obrazu obciążenia chorobami jamy ustnej wraz z profilami danych dla 194 krajów.
Najczęstsze choroby jamy ustnej to próchnica zębów, ciężkie choroby dziąseł, utrata zębów i nowotwory jamy ustnej. Nieleczona próchnica dotyka około 2,5 miliarda ludzi. Szacuje się, że ciężkie choroby dziąseł, będące główną przyczyną całkowitej utraty zębów, dotyka miliarda ludzi na całym świecie. Każdego roku diagnozuje się też około 380 tys. nowych przypadków raka jamy ustnej.
Autorzy raportu podkreślili rażące nierówności w dostępie do usług w zakresie zdrowia jamy ustnej. Na choroby najbardziej narażone są osoby o niskich dochodach, osoby niepełnosprawne, osoby starsze mieszkające samotnie lub w domach opieki, osoby mieszkające w odległych i wiejskich społecznościach oraz osoby z grup mniejszościowych.
– Wielu chorobom jamy ustnej można zapobiegać i leczyć je za pomocą opłacalnych środków przedstawionych w tym raporcie. WHO jest zobowiązana do udzielania wskazówek i wsparcia krajom, aby wszyscy ludzie, niezależnie od miejsca zamieszkania i dochodów, mieli wiedzę i narzędzia potrzebne do dbania o zęby i jamę ustną oraz dostęp do usług w zakresie profilaktyki i opieki, gdy ich potrzebują – powiedział dyrektor generalny WHO, dr Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Wskazówki opracowane przez WHO obejmują promowanie dobrze zbilansowanej diety o niskiej zawartości cukrów, wyłączenie korzystania z używek tytoniowych i ograniczenie spożycia alkoholu. Organizacja apeluje również o poprawę dostępu do skutecznej i przystępnej cenowo pasty do zębów z fluorem. Zdaniem autorów raportu niezbędne jest też planowanie świadczeń w zakresie zdrowia jamy ustnej w ramach zdrowia narodowego.
– Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania próchnicy jest szczotkowanie zębów dwa razy dziennie po śniadaniu i przed pójściem spać pastą z fluorem. Należy pamiętać, że stosowanie pasty do zębów bez fluoru nie jest skuteczne w walce z
próchnicą. Po drugie, aby zapobiegać próchnicy zębów i zachować ogólny stan zdrowia, należy ograniczyć spożycie cukru w żywności i napojach. Woda jest najlepszym napojem każdego dnia o każdej porze. Kolejną wskazówką jest ochrona zębów i twarzy przed urazami. Należy używać sprzętu ochronnego podczas uprawiania sportu, nosić kask podczas jazdy motocyklem i zapinać pasy podróżując samochodem – wymienia dr Benoit Varenne ekspert ds. programu zdrowia jamy ustnej w departamencie zapobiegania chorobom niezakaźnym WHO, który był gościem podcastu Science in 5.
Oprac. na podst.: WHO
