Katastrofa zdrowotna w strefie Gazy stała się faktem. Tragiczne warunki sanitarne, brak wody pitnej i jedzenia, nieistniejąca infrastruktura szpitalna powodują, że coraz trudniej zapanować nad rozprzestrzenianiem się chorób. W ostatnich dniach Francuska Agencja Prasowa (AFP) potwierdziła, że po dziewięciu miesiącach działań wojennych przepompownia ścieków w centrum strefy przestała działać z powodu braku paliwa. W związku z tym w żaden sposób niefiltrowane ścieki płyną między namiotami uchodźców, narażając przebywające tam osoby na zdrowotny kataklizm. Na stertach gruzu panoszą się szczury, wszechobecne są wszy, świerzb i ospa wieczna. Ta sytuacja dotyczy ponad 2,4 miliona mieszkańców strefy Gazy.
UNICEF wraz z innymi organizacjami humanitarnymi monitoruje sytuację epidemiologiczną w regionie. W pobranych w ostatnim czasie próbkach ścieków wykazano obecność wirusa polio. Te wyniki potwierdziło również izraelskie Ministerstwo Zdrowia. Na podstawie badań laboratoryjnych stwierdza się, że bez wątpienia chodzi o wirusa polio typu 2. Wywoływana przez niego choroba Heinego Medina jest niezwykle zaraźliwa. Przenoszona drogą fekalno-oralną ma w strefie Gazy wyjątkowo sprzyjające warunki, by wywołać stan epidemii. Wirus namnaża się w jelitach i atakuje głownie dzieci poniżej piątego roku życia. Zakażenie wirusem daje rożne objawy kliniczne, w większości przypadków to zakażenia bezobjawowe, ale około 1% chorych zapada na postać porażenną. Ciężkie konsekwencje zakażenia to uszkodzenie układu nerwowego, niedowłady, paraliż. Niestety nie ma leczenia, które pozwoliłoby zwalczyć chorobę. Jedyną skuteczną metodą są szczepienia profilaktyczne, na co w tej chwili są w strefie Gazy marne szanse. Trudno w istniejących warunkach wojennego pola namiotowego mówić o izolacji potwierdzonych przypadków.
Trudność w opanowaniu wirusa polio polega również na długim okresie inkubacji. Okres wylęgania, czyli okres od momentu kontaktu z wirusem do rozwinięcia objawów wynosi średnio 7-14 dni. Ale okres największej zakaźności występuje od kilku dni przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby oraz do 3-4 tygodni po ich wystąpieniu. Chorzy wydalają wirusy z kałem nawet do 6 tygodni. Bezobjawowa obecność wirusa w organizmie utrudnia skuteczne przerwanie łańcucha epidemicznego. Standardowe środki polegające na informacji, edukacji i stosowaniu zasad higieny, izolacja chorych z oczywistych powodów nie wchodzą w rachubę. Lekarze i organizacje humanitarne obawiają się, że wirus polio obecny w strefie Gazy stanowi potencjalne zagrożenie dla innych krajów. Zwłaszcza tych gdzie poziom szczepień nie jest wystarczająco wysoki z powodów ekonomicznych. Dla minimalizacji ryzyka konieczna jest teraz międzynarodowa współpraca, wzmożone działania prewencyjne takie jak izolacja osób opuszczających strefę Gazy oraz ich szczepienie. Biorąc pod uwagę migracje ludności, szybkość przemieszczania się, niedostateczny poziom szczepień ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa na świecie staje się naprawdę duże i wymaga testowania osób z objawami wskazującymi na zakażenie polio oraz uważnego monitorowania sytuacji.
