W tym względzie sprawozdanie opiera się na wnioskach wyciągniętych podczas pandemii oraz na pracach podjętych w celu poprawy gotowości i reagowania. Określono w nim również nowe wyzwania stojące przed organami ds. zdrowia publicznego i przedstawiono konkretne działania, które Komisja podejmie w celu ich bezpośredniego rozwiązania.
Wiele już osiągnięto. Dzięki ustanowieniu Urzędu ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA) Komisja poczyniła istotne kroki we wszystkich dziedzinach gotowości w dziedzinie zdrowia, w tym w zakresie wykrywania i profilaktyki chorób, badań naukowych, współpracy międzynarodowej, reagowania, inwestycji i walki z dezinformacją.
Pozostaje jednak jeszcze wiele do zrobienia. W oparciu o trzy priorytetowe zagrożenia dla zdrowia zidentyfikowane w lipcu 2022 r. (patogeny o wysokim potencjale pandemicznym, zagrożenia chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe oraz zagrożenia wynikające z nabytej oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe) w sprawozdaniu określono kluczowe działania, które mają doprowadzić do poprawy gotowości UE w przyszłym roku.
Co dalej? Kolejne kroki na rzecz lepszej gotowości w zakresie medycznych środków przeciwdziałania koncentrują się na czterech osiach i obejmują konkretne działania na 2023 r.
Rozwój medycznych środków przeciwdziałania: zostanie ustanowiony fundusz HERA INVEST z budżetem w wysokości 100 mln euro, by wspierać innowacyjne i strategiczne projekty w zakresie rozwoju medycznych środków przeciwdziałania priorytetowym transgranicznym zagrożeniom zdrowia.
Komisja zainwestuje również do 80 mln euro w projekty dotyczące „szczepionki 2.0 przeciwko COVID-19”, aby wspierać rozwój szczepionek następnej generacji w celu opracowania dobrze rokujących technologii, które można stosować po pandemii COVID-19.
Ocena zagrożeń i gromadzenie informacji: HERA stworzy platformę informacji o medycznych środkach przeciwdziałania (MCMI). To narzędzie gromadzenia informacji i oceny zagrożeń pozwoli lepiej powiązać wykrywanie zagrożeń dla zdrowia z dostępnością medycznych środków przeciwdziałania tym zagrożeniom w UE.
Odporne łańcuchy dostaw i zdolność produkcyjna: między innymi nadal wzmacniana będzie unijna sieć FAB, aby zapewnić UE zdolność do szybkiego wytwarzania medycznych środków przeciwdziałania ratujących życie w czasach kryzysu. Dostęp państw członkowskich do medycznych środków przeciwdziałania ułatwi również opracowanie dynamicznego systemu zakupów.
Koordynacja międzynarodowa i współpraca globalna: wirusy przenoszą się między granicami. Poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia, takie jak COVID-19, mogą docierać do UE z zagranicy i odwrotnie. Należy wspierać i rozszerzać partnerstwa strategiczne UE z państwami trzecimi. Sprawozdanie na temat stanu gotowości w dziedzinie zdrowia należy zatem odczytywać w powiązaniu z nową globalną strategią UE w dziedzinie zdrowia, która stawia UE w centrum międzynarodowych starań na rzecz zwiększenia gotowości na przyszłe stany zagrożenia zdrowia.
W planie prac urzędu HERA na 2023 r. przedstawiono bardziej szczegółowo, co zostanie osiągnięte w przypadku wszystkich tych działań.
Sprawozdanie na temat stanu gotowości w dziedzinie zdrowia ogłoszono po raz pierwszy w komunikacie Komisji z 2021 r. „Wyciąganie wstępnych wniosków z pandemii COVID-19”. Jest to coroczne sprawozdanie Komisji, w którym analizuje się zmieniający się krajobraz zagrożeń dla zdrowia w UE i jej stan gotowości. Obejmuje ono pandemie i inne sytuacje zagrożenia dla zdrowia, a także inne scenariusze, z którymi UE może się zmierzyć, takie jak ataki lub wypadki chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe (CBRJ) lub inne katastrofy środowiskowe lub techniczne.
Dostępność medycznych środków przeciwdziałania jest tylko jednym z elementów prac na rzecz gotowości. Przyszłe sprawozdania skoncentrują się zatem również na innych dziedzinach, które mają zasadnicze znaczenie dla poprawy unijnego strategicznego systemu gotowości i reagowania w dziedzinie zdrowia.
Urząd HERA stanowi jeden z głównych fundamentów Europejskiej Unii Zdrowotnej i poprawia zdolność do reagowania i gotowość UE na wypadek stanów zagrożenia zdrowia. Urząd ustanowiono we wrześniu 2021 r., aby doraźne rozwiązania w zakresie zarządzania pandemią zastąpić stałą strukturą z odpowiednimi narzędziami i zasobami, które umożliwiają lepsze planowanie działań UE w sytuacjach nadzwyczajnych związanych ze zdrowiem. Głównym zadaniem urzędu HERA jest zapewnienie opracowania, produkcji, zamówień i sprawiedliwej dystrybucji kluczowych medycznych środków przeciwdziałania w każdym przypadku, gdy jest to konieczne. W tym celu HERA ocenia potencjalne poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia i gromadzi niezbędne informacje.
Źródło: Komisja Europejska
