W aspekcie COVID-19 możemy już mówić w wielu przypadkach o zespole stresu popandemicznego. Specjaliści wskazują, że przewlekły stres spowodowany pandemią wyrządził więcej szkód niż II wojna światowa. No, ale właśnie wojna… w obecnych czasach mamy do czynienia z podwójnym zagrożeniem dla naszego dobrego samopoczucia. Z jednej strony niegasnąca w sile zła sytuacja epidemiologiczna na świecie z drugiej zaś działania zbrojne na terenie Ukrainy. Co w obecnej sytuacji możemy zrobić? Jak zadbać o swoją kondycję? Jak rozmawiać z dziećmi o obecnej sytuacji?
Od początku ataku wojsk rosyjskich na państwo ukraińskie wiele mówi się o kryzysie psychicznym, ale czym on tak naprawdę jest? - Według definicji kryzys psychiczny (lub emocjonalny) to doświadczenie zakłócenia równowagi psychicznej, które spowodowane może być rozmaitymi zagrożeniami powiązanymi z zakłóceniem dotychczasowego standardu życia i ładu społecznego. Kryzys psychiczny związany jest z przewlekłym stresem, który przekracza możliwości samodzielnego radzenia sobie z nim. – mówi dr n. o zdrowiu Mateusz Grajek, Zakład Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
W obecnej sytuacji na kryzys psychiczny najbardziej narażona jest ludność ukraińska, która albo przebywa obecnie na terenach objętych działaniami zbrojnymi lub zmuszona jest uciekać do innych państw (w tym Polski) celem uzyskania bezpiecznego schronienia dla siebie i swojej rodziny. Osoby te powinny być objęte kompleksową pomocą psychologiczną. Jak wskazują badania wczesna interwencja psychologiczna w obliczu doświadczonego kryzysu jest bardzo istotna i pozwala na trwałe uporanie się ze stresem i negatywnymi oraz nasilonymi emocjami związanymi z lękiem, rozpaczą, gniewem, żalem, tęsknotą, a także niejednokrotnie poczuciem winy. Pomoc psychologiczna dla uchodźców jest darmowa i świadczona jest również kanałami telekomunikacyjnymi, przykładowo Polskie Forum Migracyjne uruchomiło linię telefoniczną pomocy kryzysowej pod nr 669-981-038. – dodaje dr Grajek.
A jak my działamy w czasach niepewności? W obecnej sytuacji, my Polacy, wykazaliśmy olbrzymią solidarność wobec narodu ukraińskiego, ale z drugiej strony widoczne są u nas również skutki doświadczonego niepokoju. W czasach zwiększonego niepokoju przede wszystkim poleca się korzystanie tylko i wyłącznie ze sprawdzonych źródeł wiedzy. Pamiętajmy, że wiele stacji telewizyjnych i portali podaje informacje 24-godziny na dobę, często są to informacje świeże i niepewne. Dlatego zadbajmy o to by to co do nas dociera było zweryfikowane w rzetelnych źródłach. Ponadto, a nawet przede wszystkim, zadbajmy o swoją kondycję fizyczną i psychiczną poprzez spacery na świeżym powietrzu, czytanie ulubionej lektury, słuchanie muzyki, spędzanie czasu z bliskimi. Jeśli docierające informacje na temat działań zbrojny na terenie Ukrainy są dla nas wyjątkowo stresujące to unikajmy tego typu przekazów i ograniczajmy dostęp do nich do absolutnego minimum. – kontynuuje dr Grajek.
Jak o wojnie rozmawiać z dziećmi? W przypadku dzieci jest nieco inaczej. Większość młodego pokolenia zna wojnę co najwyżej z lekcji historii, filmów, czy gier komputerowych. Niektórzy młodzi dorośli mogli usłyszeć historie na temat działań zbrojnych od swoich dziadków i pradziadków. Dzieci i młodzież powinni być uświadamiane na temat ewentualnego zagrożenia i sytuacji jaka aktualnie rozgrywa się za wschodnią granicą. Opiekunowie, rodzice i nauczyciele nie powinni bagatelizować oznak niepokoju u dziecka, a dawać dzieciom przestrzeń do wyrażania swoich opinii i rozmowy o obawach, a w wyjątkowych sytuacjach kierować je do specjalisty, oferującego pomoc psychologiczno-pedagogiczną. - Ważne będzie również przekazywanie informacji, które pochodzić będą ze sprawdzonych źródeł (np. ze stron rządowych), a także rozmawiać z młodzieżą na temat solidarności z cudzoziemcami i możliwościach niesienia im pomocy w trudnej sytuacji. – kończy dr Grajek
Dla dzieci i młodzieży potrzebujących wsparcia psychologa, Rzecznik Praw Dziecka uruchomił linię w Dziecięcym Telefonie Zaufania (nr 800-121-212), obsługiwaną również w języku ukraińskim oraz rosyjskim.
Źródło: SUM
