Analiza, wykorzystująca dane z ponad 100 krajów z prawie dwóch dekad, wskazuje, że zwiększone zanieczyszczenie powietrza jest powiązane z rosnącą opornością na antybiotyki w każdym kraju i na każdym kontynencie. "Nasza analiza przedstawia mocne dowody " – potwierdzają naukowcy z Chin i Wielkiej Brytanii. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie Lancet Planetary Health.
Oporność na antybiotyki jest jednym z najszybciej rosnących zagrożeń dla zdrowia. Może dotknąć ludzi w każdym wieku, w każdym kraju i według szacunków jest przyczyną 1,3 miliona zgonów rocznie. Badanie sugeruje, że problem pogarsza rosnący poziom zanieczyszczenia powietrza. Jak się okazuje, pył zawieszony PM2,5 może zawierać bakterie oporne na antybiotyki i geny oporności, które mogą być przenoszone między środowiskami i wdychane bezpośrednio przez ludzi.
Trzeba pamiętać, że długotrwałe narażenie na zanieczyszczenie powietrza wiąże się z przewlekłymi schorzeniami, takimi jak choroby serca, astma i rak płuc, skracając oczekiwaną długość życia. Krótkotrwałe narażenie na wysokie poziomy zanieczyszczeń może powodować kaszel, świszczący oddech i ataki astmy, co prowadzi do zwiększonej liczby wizyt w szpitalach i u lekarzy pierwszego kontaktu.
Główny autor badania, prof. Hong Chen z Uniwersytetu Zhejiang w Chinach, przyznał, że : "Do tej pory nie mieliśmy jasnego obrazu możliwych powiązań między tymi dwoma zjawiskami, ale ta praca sugeruje, że korzyści z kontrolowania zanieczyszczenia powietrza mogą być dwojakie: nie tylko zmniejszy to szkodliwe skutki złej jakości powietrza, ale może również odegrać ważną rolę w zwalczaniu wzrostu i rozprzestrzeniania się bakterii opornych na antybiotyki".
Chociaż powietrze jest uznawane za bezpośrednią drogę „rozprzestrzeniania się” oporności na antybiotyki, istnieją ograniczone dane na temat różnych dróg przenoszenia genów oporności na antybiotyki przez zanieczyszczenia powietrza. Potencjalne drogi obejmują szpitale, gospodarstwa rolne i oczyszczalnie ścieków, które emitują cząsteczki oporne na antybiotyki w powietrzu, a następnie przenoszą je na duże odległości.
Do tej pory istniały ograniczone dane na temat wpływu zanieczyszczenia powietrza PM2,5 - które składa się z cząstek 30 razy mniejszych niż szerokość ludzkiego włosa - na oporność na antybiotyki na całym świecie. Źródła PM2,5 obejmują ruch drogowy, procesy przemysłowe oraz spalanie węgla i drewna w gospodarstwach domowych. Dane wskazują, że 7,3 miliarda ludzi na całym świecie jest bezpośrednio narażonych na niebezpieczne średnie roczne poziomy PM2,5.
Autorzy badania stworzyli obszerny zbiór danych, aby zbadać, czy PM2.5 był kluczowym czynnikiem napędzającym globalną oporność na antybiotyki, wykorzystując dane dla 116 krajów z lat 2000-2018. Źródła informacji obejmowały Światową Organizację Zdrowia, Europejską Agencję Środowiska i Bank Światowy. Wyniki wskazują, że oporność na antybiotyki wzrasta wraz z PM2,5, przy czym każdy 10% wzrost zanieczyszczenia powietrza wiąże się ze wzrostem oporności na antybiotyki o 1,1%.
Związek ten umacniał się z czasem, a zmiany poziomów PM2,5 prowadziły do większego wzrostu oporności na antybiotyki w ostatnich latach. Analiza wskazuje, że antybiotykooporność wynikająca z zanieczyszczenia powietrza była powiązana z około 480 000 przedwczesnych zgonów w 2018 roku.
Modelowanie możliwych przyszłych scenariuszy wskazuje, że gdyby nie wprowadzono zmian w obecnej polityce dotyczącej zanieczyszczenia powietrza, do 2050 roku poziom antybiotykooporności na całym świecie mógłby wzrosnąć o 17%. Roczna liczba przedwczesnych zgonów związanych z opornością na antybiotyki może wzrosnąć do około 840 000.
Badanie miało charakter obserwacyjny, więc nie udowodnia związku przyczynowo-skutkowego. Przyszłe badania powinny skupić się na zbadaniu mechanizmu, w jaki sposób zanieczyszczenie powietrza wpływa na oporność na antybiotyki.
Źródło: The Guardian
