Dlaczego dla chorych na stwardnienie rozsiane ważny jest dostęp do pełnego wachlarza terapeutycznego?
Obecnie istnieje olbrzymi wachlarz i duży zakres środków terapeutycznych gównie immunomodelujących w SM. Ponieważ panuje duża rozbieżność w możliwościach odpowiedzi biologicznej, terapeutycznej u pacjenta, bo każdy pacjent może w sposób bardzo indywidualny reagować na kolejny czynnik terapeutyczny, nie można ograniczać się do jednego, dwóch czy trzech z nich. Trzeba zaprezentować pacjentowi cały wachlarz, bo któryś z czynników immunomodelujący będzie bardziej odpowiedni dla pacjenta. Pacjent będzie lepiej na niego reagował. Na rynku, w tym polskim, istnieje już bardzo duży wachlarz środków immunomodelujących. Korzystajmy z nich pełną garścią, by pomóc pacjentowi, bo pacjenci są zróżnicowani. Nie jesteśmy tacy sami, to oczywista sprawa, także w zakresie odpowiedzi terapeutycznej na każdą chorobę, w tym na stwardnienie rozsiane.
Jak ważna jest indywidualna terapia w przypadku pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane?
Każdy pacjent ze względu na zróżnicowanie genomiczne reaguje indywidualnie. Ważne jest dobranie leku, który jest najbardziej odpowiedni dla pacjenta. To jest tzw. targetyzacja leczenia. Nie jesteśmy manekinami tworzonymi z jednej sztancy, nikt z nas, także pacjenci z SM. Indywidualizacja oraz pewna konsekwencja w indywidualizacji, konsekwentne utrzymywanie leku, który oddziałuje na pacjenta jest rzeczą bardzo ważną dla niego, a i dla satysfakcji lekarza również istotną.
Jakie znaczenie w leczeniu stwardnienia rozsianego mają niefarmakologiczne formy wspierania terapii?
Na objawy motoryczne SM, a także zaburzenia czucia tzw. objawy ogniskowe zaczynamy zwracać coraz więcej uwagi. Myślimy tu gównie o zaburzeniach kognitywnych, a więc zaburzeniach mentalnych w SM. To najczęściej zaburzenia funkcji wykonawczych, zaburzenia tzw. procesingu myślenia, czyli procesowania czynności intelektualnych, które są uszkodzone w stwardnieniu rozsianym. Nie zwracaliśmy przez całe lata uwagi na te problemy. Indywidualny trening kognitywny, intelektualny w stwardnieniu rozsianym wydaje się mieć swoją istotną rolę w całości terapii u pacjenta z SM. Pojawiające się programy terapeutyczne, rehabilitacyjne intelektualnie z coraz większą dostępnością, chociażby program CogniFit, wydają się być bardzo dobrym rozwiązaniem. Oby tylko pacjenci umieli z tego korzystać, a przede wszystkim wiedzieli o tego typu możliwościach. Leczenie stwardnienia rozsianego nie sprowadza się tylko do immunomodulacji, zwracamy uwagę na niepogarszanie się stanu motorycznego pacjenta, zaburzenia równowagi, czucia i widzenia. To istotne. Niemniej jednak trening intelektualny, o którym powiedziałem, zaburzenia intelektualne, one nie są tak drastyczne jak w chorobach demencyjnych, wszelako ich trening i poprawa wybitnie wspomaga jakiekolwiek inne leczenie, zwłaszcza farmakologiczne w stwardnieniu rozsianym.
Jak ważny jest trening umysłowy w stwardnieniu rozsianym?
Trening umysłowy czy intelektualny jest w sposób wyjątkowy istotny w stwardnieniu rozsianym. Na szczęście zaczynamy do tego przykładać coraz większą wagę. Chorzy na SM to przede wszystkim ludzie młodzi, u których między rentą a emeryturą jest duży przedział czasowy. Sprawność intelektualna poprzez odpowiednio dobrany trening indywidualny pozwala pacjentowi dłużej utrzymać pracę, mieć lepsze samopoczucie i samoocenę. Sprawność intelektualna wspomaga także najzwyczajniej rehabilitację motoryczną i ze wszech miar działa dobrze na pacjenta. Platforma CogniFit, którą można ściągnąć na nośnik elektroniczny, umożliwiająca ćwiczenia po trzy, cztery razy w tygodniu przez 20 do 35 minut, przynosi bardzo dobre rezultaty. Młodzi ludzie, którzy mają dostęp do mediów elektronicznych i w pełni umieją się nimi posługiwać mogą skorzystać z tej platformy intelektualnej.
