[SONDA] Posłowie o dostępie do diagnostyki molekularnej

Obejrzyj sondę:

Posłowie są zgodni. – Poprawa w dostępie do diagnostyki genetycznej jest niezbędna. Nie ma pilniejszych potrzeb. To jest warte każdych pieniędzy – mówią.

Bez dostępu do nowoczesnej diagnostyki molekularnej finansowanej ze środków publicznych, w tym również do tzw. biopsji płynnej dziś nie możemy mówić o skutecznym leczeniu w onkologii, a nowoczesne badania genetyczne powinny być nieodłączną częścią procesu diagnostyczno-terapeutycznego nowotworów również u dorosłych pacjentów. Tym bardziej, że sekwencjonowanie nowej generacji (next-generation sequencing – NGS) to w diagnostyce onkologicznej rewolucja, pozwalająca poddać analizie nawet kilkaset genów jednocześnie, co jest szczególnie istotne w przypadku nowotworów zróżnicowanych pod względem molekularnym - takich nowotwory płuca, piersi, jajnika, trzustki, gruczołu krokowego czy jelita grubego.

XXI wiek określany jest mianem ery genomowej i ery medycyny spersonalizowanej. Jeszcze do niedawna myśląc o diagnostyce molekularnej, myśleliśmy bardziej o możliwości odziedziczenia predyspozycji do zachorowania na nowotwór niż o jednym z kluczowych elementów nowoczesnej diagnostyki, efektywnie wykorzystywanej w leczeniu nowotworów. Dziś badania molekularne nowotworów są podstawą ich skutecznego leczenia. I tak też do nich podchodzi się na całym świecie. Uwzględnienie indywidualnych cech nowotworu przy wyborze terapii zwiększa szansę na zahamowanie choroby lub jej całkowite wyleczenie. Precyzyjne oznaczanie mutacji, delecji, a co za tym idzie definiowanie podtypów choroby zyskuje na znaczeniu, ponieważ w ostatnich latach rejestrowanych jest bardzo wiele terapii celowanych, przynoszących efekty w odniesieniu do konkretnej zmiany w ludzkim genomie.

Na przestrzeni roku w Sejmie oraz Senacie odbyło się wiele dedykowanych diagnostyce molekularnej posiedzeń, podczas których organizacje pacjenckie, klinicyści oraz eksperci wskazywali na konieczność wprowadzenia do systemu ochrony zdrowia badań molekularnych dla pacjentów onkologicznych w postaci sekwencjonowania nowej generacji – przedstawiając w tym zakresie konkretne rozwiązania.

Jedną z koncepcji omawianych w ubiegłym roku było finansowanie badań molekularnych w ramach Funduszu Medycznego dla wszystkich pacjentów - i dorosłych, i dzieci. Parlamentarzyści różnych opcji politycznych – zarówno w Sejmie i Senacie – składali stosowne poprawki w tym zakresie. Poseł Rajmund Miller złożył poprawkę wprowadzającą finansowanie CGP dla pacjentów dorosłych, poseł Dariusz Klimczak skierował poprawkę w sprawie utworzenia subfunduszu ds. diagnostyki. W Senacie senator Beata Małecka - Libera złożyła poprawkę w sprawie zniesienia granicy wiekowej na badania genomowe. Niestety, przyjęte wówczas przez Senat poprawki zostały przez poprzednią kadencję Sejmu odrzucone. Przedstawiciele Kancelarii Prezydenta oraz Ministerstwa Zdrowia wskazywali wówczas na ograniczenia, wynikające z braku odpowiedniego świadczenia w tzw. koszyku świadczeń gwarantowanych. W odpowiedzi Polskie Towarzystwo Onkologiczne przygotowało wymaganą tzw. Kartę Świadczenia Opieki Zdrowotnej dotyczącą kompleksowego profilowania genomowego wykonywanego metodą wysokoprzepustowego sekwencjonowania następnej generacji (NGS) w diagnostyce molekularnej pacjentów z nowotworami złośliwymi. Była to reakcja na apele organizacji pacjenckich walczących o lepszy dostęp do badań molekularnych. Od strony formalnej wydaje się, że wszystko zostało już przygotowane, a samo świadczenie pozytywnie zarekomendowane przez prezesa AOTMIT. Teraz decyzję musi podjąć minister zdrowia. Zarówno onkolodzy jak i środowiska pacjentów onkologicznych liczą, że dla nowego kierownictwa Ministerstwa Zdrowia, w 2024 roku będzie to temat priorytetowy i finansowanie nowoczesnej diagnostyki molekularnej w onkologii dla dorosłych pacjentów wreszcie stanie się faktem.

Bez względu na reprezentowaną opcję polityczną parlamentarzyści również są zgodni. Nakłady na diagnostykę molekularną powinny wzrosnąć a nowoczesna diagnostyka molekularna powinna być podstawowym narzędziem zarówno do identyfikacji zmian molekularnych w samym nowotworze w celu zastosowania leczenia personalizowanego jak również predyspozycji do jego powstania.