Co to jest udar mózgu, mówiąc najkrócej i najprościej?
Jest to choroba naczyniowa układu nerwowego. Pojawia się nagle, czasem w dramatycznych okolicznościach, ale czasem w subtelny i dyskretny sposób, co powoduje, że pacjenci czekają aż choroba ustąpi. Dopiero po czasie zwracają się po pomoc, a wtedy mija czas, jaki jest wymagany, aby wprowadzić leczenie przyczynowe.
Jakie są objawy, które nas i nasze otoczenie powinny zaniepokoić?
Może być to osłabienie jednej strony ciała, zdrętwienie jednej strony ciała, zaburzenia widzenia, problemy z mówieniem (mowa niewyraźna lub brak zrozumienia mowy).
Kiedy pacjent już szczęśliwie trafi do szpitala, na jakie problemy napotyka? Na co może liczyć w ramach systemowego leczenia?
Pacjent, który zidentyfikuje te objawy, zgłosi się do szpitala, ma możliwość leczenia przyczynowego i za pomocą dożylnie podawanego leku, w jednorazowym wlewie albo trombektomii mechanicznej. 10 procent pacjentów jest leczonych w Polsce przyczynowo, przy czym na świecie około 30 procent. Cały czas liczba pacjentów leczonych przyczynowo zwiększa się, to nie jest tak, że jest jakiś błąd systemowy. Na pewno w Polsce brakuje jeszcze oddziałów udarowych, ponieważ, jak zidentyfikowaliśmy to w Małopolsce, 15 procent pacjentów jest leczonych w oddziałach internistycznych, albo w szpitalach, w których jest neurologia, ale nie ma oddziału udarowego. I na pewno tutaj trzeba poczynić kroki, które to zmienią.
Z pewnością ważna jest tu edukacja. Kto powinien edukować społeczeństwo, by stosować pierwotną profilaktykę, która wydaje się dosyć łatwa, bo to dieta i ruch? Oczywiście, trudne są do pokonania bariery mentalne i nawykowe, ale sami możemy te rzeczy robić. Od kogo możemy o tym usłyszeć?
Myślę, że wszystkich uczy Internet. Ale tak naprawdę to myślę, że to jest zadanie lekarzy, a także dziennikarzy, którzy przekazują informacje w sposób przystępny na co zwrócić uwagę, gdzie się zgłosić o pomoc, bo jak to się dzieje, to nie ma czasu szukać pomocy. Trzeba wiedzieć, gdzie szukać pomocy. Staramy się wdrażać programy informujące o tym, jak wygląda udar i co robić dalej.