Priorytet programu szczepień w ciągu całego życia
W pierwszej kolejności należy nadać priorytet programom szczepień ochronnych w ciągu całego życia, przeciw wszystkim chorobom, którym można zapobiegać. Narodowy Program Szczepień powinien być stale rozwijany poprzez wzrost wskaźników stosowania obecnie istniejących szczepionek oraz wprowadzanie nowych. Zwrot z inwestycji w szczepienia w skali roku na całym świecie sięga nawet 18proc., co nie tylko przyczynia się do wzrostu gospodarczego, ale ma również kluczowe znaczenie dla ratowania życia. Szczepienia pozostają fundamentalnym filarem zdrowia publicznego i sprawnie funkcjonujących systemów opieki zdrowotnej na całym świecie.
Mimo, iż powszechnie uznaje się wartość szczepień w zapobieganiu chorobom i zgonom z powodu chorób zwalczanych poprzez szczepienia w populacjach pediatrycznych, to programy szczepień ochronnych dla dorosłych nie osiągają zakładanych celów. Obecnie w Polsce praktycznie nie istnieje program szczepień dorosłych przeciw chorobom dróg oddechowych. Poziom wyszczepialności jest bardzo niski (dla większości chorób <1%). Dla wielu osób dorosłych szczepienie przeciw COVID-19 było pierwszym od dzieciństwa szczepieniem, jakie przyjęli. Doświadczenie epidemii zwiększyło otwartość wielu osób na kolejne szczepienia, ponieważ przekonali się o realności chorób zakaźnych, są świadomi ich skutków oraz zalet szczepień.
Poprawa ochrony grup ryzyka
Pandemia pokazała, jak ważne jest zmniejszenie ryzyka wśród najbardziej narażonych grup społecznych. Wyszczepienie możliwie jak największej liczby osób dorosłych pomaga chronić osoby najbardziej zagrożone. W obecnej sytuacji wyjątkowo istotne jest działanie na rzecz obniżenia zachorowalności i obciążenia systemu opieki zdrowotnej. Choroby płuc należą do najpowszechniejszych przyczyn ciężkich schorzeń oraz zgonów, w Polsce to czwarta najczęstsza przyczyna śmierci wśród osób w wieku 65+. Główną przyczyną zachorowań na zapalenia płuc o ciężkim przebiegu są pneumokoki (Streptococcus pneumoniae). Najcięższą postacią zakażenia pneumokokowego jest tzw. inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP) obejmująca zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR), sepsa (posocznica) oraz zapalenie płuc z bakteriemią. Odsetek pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID-19 z koinfekcją S. pneumoniae może wynosić od 20 proc. do nawet około 60 proc.. Organizacje zajmujące się zdrowiem publicznym zwracają uwagę na konieczność podjęcia działań mających na celu zapewnienie osobom dorosłym z grup ryzyka pełnej ochrony za pomocą dostępnych szczepionek przeciw chorobom zakaźnym układu oddechowego. Z uwagi na koinfekcje, przed kolejną falą zachorowań na COVID-19 należy się zastanowić nad zwiększeniem ochrony osób z grup ryzyka.
Wartość szczepień wśród dzieci i młodzieży
Zakażenia pneumokokowe są również jedną z głównych przyczyn zachorowań i umieralności dzieci na świecie. Istotne jest zapewnienie optymalnej profilaktyki szczepiennej, odpowiadającej na lokalne potrzeby epidemiologiczne. Obecnie szczepienia w ramach PSO są realizowane szczepionką 10-walentną, jednak eksperci apelują o pełniejsza ochronę, poprzez zastosowanie szczepionki 13-walentnej. PCV13 zapewnia możliwie najszersze pokrycie serotypów pneumokoka. PCV13 to jedyna skoniugowana szczepionka przeciw pneumokokom, w której składzie występują serotypy 3, 6A i 19A.
Dobre rozwiązania
Stosunkowo szybkim i efektywnym rozwiązaniem jest skrócenie ścieżki pacjenta do otrzymania szczepienia w aptece, które wykonuje przeszkolony farmaceuta. Jest to duże udogodnienie dla pacjenta. Kolejnym krokiem do wykonania jest umożliwienie farmaceutom wykonywania szczepień nie tylko przeciw COVID-19 i grypie, ale również innym chorobom górnych dróg oddechowych. Obecnie farmaceuci są upoważnieni do podawania szczepionek przeciw grypie dorosłym w 29 krajach na całym świecie, a do podawania szczepionek przeciw pneumokokom u osób dorosłych w 10 krajach, w tym w Wielkiej Brytanii, USA, Kanadzie, Australii i Portugalii.
Szczepienia w aptekach to wyraźne zwiększenie przepustowości systemu ochrony zdrowia. Ponadto, dzięki możliwemu zmniejszeniu liczby hospitalizacji z powodu sezonowych infekcji, zasoby opieki zdrowotnej mogą zostać skierowane na inne kluczowe obszary zdrowotne.
Ważną zmianą, jaka dokonuje się dzięki pandemii to cyfrowy rejestr szczepień, który od 1 stycznia 2023 r. będzie obligatoryjny. Prowadzenie dokumentacji w formie cyfrowej jest bardziej wydajne i skuteczne, niż w przypadku wersji papierowej. Poza łagodzeniem skutków zakłóceń może także umożliwić instytucjom odpowiedzialnym za opiekę zdrowotną skuteczniejsze planowanie oraz monitorowanie podaży szczepionek.
Przechowywanie danych w formie cyfrowej pozwoli również zidentyfikować osoby nieobjęte szczepieniem, a także osoby, które nie stawiły się na szczepienie, co można wykorzystać do rozsyłania elektronicznych przypomnień. Badanie przeprowadzone w Wietnamie wykazało, że pełne zaszczepienie dzieci poniżej pierwszego roku życia znacznie wzrosło z 75,4 proc. w 2013 roku do 99,2proc. w 2015 roku po wprowadzeniu cyfrowego rejestru szczepień oraz systemu przypomnień SMS-owych, przy czym 93 proc. rodziców zadeklarowało, że byliby gotowi zapłacić za otrzymanie przypomnienia.
Więcej: https://szczepienia-ioz.pl/
Znajdź nas:
Twitter: https://twitter.com/praktykw
Linkedin: https://www.linkedin.com/company/42426882
