Mózg dla naukowców ciągle stanowi nieodkrytą zagadkę. Niewielki organ kryje w sobie niezmierzone możliwości. Odpowiada za kontrolowanie funkcji całego ciała: słyszenie, widzenie, analizę bodźców. Jest źródłem pamięci, świadomości, umożliwia myślenie twórcze. To z niego płyną uczucia i emocje.
Zarówno Światowy Tydzień, jak i ustanowiony przez WHO Europejski Dzień Mózgu (18 marca) jest świetną okazją, żeby zwrócić uwagę zarówno na potrzeby, jak i największe czynniki ryzyka tego wyjątkowego organu.
– Do niszczenia komórek mózgowych w dużej mierze przyczynia się styl życia. Nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, złe odżywianie, brak ruchu (niedostateczne ukrwienie mózgu), brak jakiegokolwiek wysiłku intelektualnego (czytanie książek, gazet, kino, pasje, zainteresowania)! Groźny jest również brak zachowania równowagi między pracą a odpoczynkiem, czyli życie w wiecznym stresie i przemęczeniu. W efekcie może dojść do udaru, a u wielu pacjentów rozpoznawana jest depresja – ostrzega Bożena Janicka.
Jak zatem zadbać o mózg?
– Kluczowy jest odpoczynek. Oczywiście nie oznacza on leżenia na kanapie przed telewizorem, ale na przykład spacer. Wysiłek fizyczny zmniejsza wydzielanie hormonu stresu – kortyzolu i uwalnia endorfiny – hormony szczęścia. Pozwala pozbyć się nadmiaru złych emocji, a tym samym poprawić samopoczucie. Mózg uwielbia też zdrowy, nieprzerywany sen, odpowiednią dietę, bogatą w witaminy, proteiny i mądrze serwowane węglowodany (pieczywo pełnoziarniste, owoce, warzywa, chude mięso, ryby, płatki owsiane, orzechy, migdały) i oczywiście wodę. Dbając o mózg nie wolno w żadnym wypadku bagatelizować niepokojących objawów: zawrotów głowy, nudności, ale przede wszystkim utrzymującego się przewlekle bólu. Wtedy konieczna jest wizyta u lekarza – przypomina Bożena Janicka.
Kilka ciekawostek:
– mózg składa się ze 100 miliardów neuronów, 80 procent stanowi woda (odwodnienie obniża koncentrację i negatywnie wpływa na pamięć),
– ludzki mózg waży około 1,5 kg, co stanowi zaledwie 2 proc. masy ciała,
– ilość informacji docierających do mózgu wynosi około 100 megabajtów na sekundę,
– aktywność fizyczna może aż o 30 procent opóźnić rozwój chorób otępiennych, ponieważ przepływ krwi do mózgu jest bardziej regularny;
– mózg kiedy śpi generuje blisko 25 watów energii (wystarczy do rozświetlenia żarówki),
– ludzki mózg jest bardzo plastyczny. Jeśli jakiś obszar ulega uszkodzeniu, inny potrafi przejąć jego funkcje.