Od ponad 40 lat świat zmaga się z epidemią HIV/AIDS. I choć obecnie wiedza, zarówno epidemiologiczna, jak i medyczna jest znacznie bogatsza, wciąż żaden kraj nie poradził sobie z problemem. Powodów jest wiele, jednak kluczowym jest zbyt późne diagnozowanie zakażeń, czyli wykonywanie testów w kierunku HIV.
W Polsce istnieje obecnie kilka możliwości wykonania badania diagnostycznego. W publicznych placówkach medycznych – test w kierunku HIV jest imienny i wymaga świadomej zgody pacjenta. Zdarza się, że właśnie brak anonimowości staje się główną przeszkodą w testowaniu. Dlatego – jak zaznaczają inicjatorzy Kampanii – lekarz powinien wyjaśnić dlaczego w konkretnym przypadku podejrzewa zakażenie HIV i jakie korzyści wynikają z rozpoznania (m.in. bezpłatne leczenie). Lekarz może też skierować pacjenta do jednego z punktów konsultacyjno-diagnostycznych, w których testy na HIV wykonywane są bez skierowania, bezpłatnie i anonimowo. W punktach tych można porozmawiać z doradcą ds. HIV/AIDS, zarówno przed, jak i po teście, jednak – co jest istotne – badania w takich punktach nie powinny zastępować rutynowej diagnostyki lekarskiej.
Testy w kierunku HIV przeprowadzają również prywatne laboratoria – nie wymagane jest skierowanie, pacjent ma zachowaną anonimowość, jednak musi zapłacić, a w przypadku wyniku pozytywnego nie może liczyć na psychologiczne wsparcie.
W aptekach i sklepach internetowych dostępne są testy do użytku domowego. Nie mogą one jednak zastępować kontaktu z lekarzem, czy doradcą w punkcie konsultacyjno-diagnostycznym.
Wykonany w porę test – jak zaznaczają inicjatorzy Kampanii – daje szansę na rozpoczęcie skutecznej terapii antyretrowirusowej. Niestety nadal blisko połowa pacjentów z rozpoznaniem jest już w stadium zaawansowanej immunosupresji, co zwiększa ryzyko wystąpienia zakażeń oportunistycznych i nowotworowych.
Co więcej – chociaż obecnie w Polsce ponad 95 procent zakażeń HIV jest nabywanych podczas kontaktów seksualnych, tylko ok. 10 proc. dorosłych Polaków, którzy rozpoczęli życie seksualne, wykonało test w kierunku HIV! Nadal liczną grupę stanowią osoby nieświadome swojego zakażenia, mogące nieświadomie zakażać swoich partnerów.
Zmianie podejścia pacjentów do wykonywania testów w kierunku HIV – zgodnie z założeniami Kampanii – ma służyć wsparcie ze strony lekarzy, którzy w przypadku każdej choroby przebiegającej nietypowo, niepoddającej się leczeniu lub nawracającej, a także w oparciu o przeprowadzony wywiad – powinni zachęcać pacjentów do poddania się badaniom przesiewowym. Wczesna diagnostyka zakażeń HIV pozwala nie tylko jak najszybciej rozpocząć terapię antyretrowirusową, ale również ograniczyć liczbę nowych zakażeń.
Lekarze Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia również przyłączyli się do akcji promującej Kampanię Krajowego Centrum ds. AIDS.
