Od stycznia 2025 roku Polska obejmie prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Jednym z priorytetów w zakresie zdrowia w naszej prezydencji ma być psychiatria dzieci i młodzieży. Czym się możemy pochwalić, a co musimy jeszcze poprawić?
Możemy się pochwalić reformą systemową psychiatrii dzieci i młodzieży. Z pełną odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że zakończony został pierwszy etap reformy, czyli zwiększenie dostępności. Rozmowy o reformie zaczęły się w 2017 roku. W 2020 roku, chwilę przed pandemią, Narodowy Fundusz Zdrowia ogłosił konkursy na pierwsze poziomy referencyjne, czyli środowiskowe poradnie psychologiczno-psychoterapeutyczne, których przed reformą nie było wcale. W tej chwili jest ich prawie 500. Tym, na czym nam zależało najbardziej, było to, żeby były one mniej więcej równomiernie rozłożone na mapie całej Polski, i tak jest.
Przed nami bardzo ważny, drugi etap reformy, który polega na wprowadzeniu, zmianie, i udoskonaleniu przepisów, czyli nowelizacji ustaw, nowelizacji koszyka usług psychiatrii dzieci i młodzieży, po to, żeby wprowadzić monitorowanie i ocenę jakości. Rozmawiamy o wdrożeniu koordynacji międzysektorowej. Dla nas sektorem niezbędnym do współpracy jest szkoła. Tak jak dorosły człowiek przebywa w pracy, tak nasze dziecko od szkoły podstawowej do momentu ukończenia szkoły średniej przebywa kilka godzin dziennie w murach szkoły i to ona ma olbrzymią wartość poznawczą, bo uczy, ale powinna też spełniać olbrzymią wartość społeczną, czyli uczyć pracy w grupach. Ta koordynacja dziś nie działa, bo po pierwsze potrzebna jest nowelizacja. Głównie chodzi o ustawę o ochronie danych osobowych, żeby przed współpracą nie było lęku o udostępnianie danych pomiędzy sektorem ochrony zdrowia, czyli pierwszym poziomem referencyjnym i drugim poziomem referencyjnym, a przedstawicielami edukacji.
Druga sprawa to kwestia współpracy z samorządami. Trzeba przypatrzeć się przepisom i uelastycznić je w celu tworzenia oddziałów szkół na terenie drugich poziomów referencyjnych. To jest bardzo ważne, bo my mamy w reformie dwa typy drugiego poziomu referencyjnego: poradnie zdrowia psychicznego oraz poradnie zdrowia psychicznego z oddziałami dziennymi. Do pracy terapeutycznej potrzebna nam są bardzo również oddziaływania edukacyjne. Szkoła to bardzo ważne miejsce. Dziecko nie może przerwać swojej edukacji. Chodzi nam o umożliwienie stworzenia w oddziałach dziennych szkoły. Myślę, że to wytyczna na poziomie powiatów, czasem gmin, jak również kwestia podziału kompetencji: tego, co robi psycholog w ochronie zdrowia, a co robi psycholog w szkole. Jesteśmy bardzo wdzięczni, że kadra psychologiczna w szkole uległa poszerzeniu. Zostali zatrudnieni psycholodzy, ale podział kompetencji jeszcze nie został ustalony. On trwa.