– Jedną z pilniejszych spraw, jakie będą realizowane, jest zatrudnienie wspomagane. Walczymy o nie przez wiele lat. To się wreszcie stanie faktem. W ciągu najbliższych tygodni powstanie fiszka i zaczniemy realizować projekty wdrożeniowe, na które mamy pieniądze z Unii Europejskiej. Będziemy realizować założenia, w przeciwieństwie do tego, co działo się w ostatnich latach – zadeklarował Łukasz Krasoń.
Małgorzata Rybicka z Porozumienia AUTYZM-POLSKA zwracała uwagę na potrzeby związane z mieszkalnictwem oraz wsparciem dziennym.
– Chodzi o małe domy z indywidualnym wsparciem, w społeczności lokalnej, dla dorosłych osób z autyzmem. Niezbędna jest ustawa o mieszkalnictwie wspomaganym. Drugim priorytetem jest wprowadzenie adekwatnych rozwiązań dotyczących dziennego wsparcia dla dorosłych osób z autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną. Obecne Środowiskowe Domy Samopomocy zupełnie nie spełniają tych standardów i nie przyjmują osób z autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną. Niezbędne jest ponadto uelastycznienie finansowania innych form wsparcia przez PFRON – wymieniała Małgorzata Rybicka.
Dużo uwagi poświęcono podczas posiedzenia wyzwaniom związanym z orzekaniem o niepełnosprawności. Uczestnicy podkreślali m.in. problem polegający na tym, że obecnie bardzo często jest tak, że o stopniu niepełnosprawności osoby z autyzmem orzeka np. specjalista w dziedzinie okulistyki.
– Orzeczenie leży u fundamentów wielu problemów, które dziś mamy. Każdy orzeka po swojemu. To wszystko dziś jest nieczytelne. Jest jednak światełko w tunelu. Nowe orzecznictwo zostało wpisane w umowę koalicyjną. Nie mamy hegemona, który arbitralnie powie, który poseł ma się czym zajmować. Mamy zespół i kilka ugrupowań, które bardzo mocno dały sygnał, że ten temat jest bardzo ważny. Mamy bardzo duże środki z Unii Europejskiej, które do nas przyjdą. To setki milionów złotych, które będą mogły być przeznaczone na nowy system orzecznictwa. Nie może być tak, że ktoś w kilku różnych miejscach musi udowadniać to samo, a na końcu się okaże, że różni orzecznicy wydadzą odmienne decyzje. To pewnie nie zmieni się za chwilę, ale na pewno w tej kadencji, i to raczej nie później, lecz wcześniej – zapowiedział minister Łukasz Krasoń.
Przewodniczący Parlamentarnej Grupy ds. Autyzmu, poseł Jacek Karnowski, zwrócił uwagę na potrzeby związane z dostępnością świadczeń pielęgnacyjnych. W Sopocie, którego był do niedawna prezydentem, wypłacane są one również osobom, które nabyły niepełnosprawność w wieku dorosłym. Na tym tle powstał spór władz miasta z wojewodą pomorskim. Chodziło wówczas o wydanie 73 decyzji o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego opiekunom osób z niepełnosprawnością. Wojewoda zażądał zwrotu do budżetu kwoty wynikającej z wypłaconych świadczeń.
– Powinniśmy tę sprawę wyrównać, zwłaszcza że Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok o niekonstytucyjności przepisów różnicujących dostęp do takiego świadczenia. Świadczenie pielęgnacyjne powinno się wypłacać każdemu, niezależnie od tego, kiedy ta niepełnosprawność została stwierdzona – powiedział poseł Jacek Karnowski.
Uczestnicy posiedzenia komisji zwracali uwagę na potrzebę rozwiązań nie tylko systemowych, ale i działań edukacyjnych, w które powinny być realizowane nie tylko na poziomie rządowym, ale i samorządowym.