Medexpress: Jakie są najważniejsze różnice pomiędzy ostrymi białaczkami limfoblastycznymi a przewlekłą białaczką limfocytową?
W.W.J.: Różnica między ostrymi białaczkami limfoblastycznymi a przewlekłą białaczką limfocytową zawiera się w tych dwóch słowach: przewlekła i ostre. Inaczej mówiąc, ostre białaczki to są takie choroby, które bez leczenia prowadzą do śmierci w ciągu tygodni czy miesięcy, a białaczki przewlekłe, w tym przypadku przewlekła białaczka limfocytowa, może doprowadzić do śmierci, nie musi, i robi to w ciągu kilku lat. Trzeba powiedzieć tu, że białaczki limfoblastyczne, używam liczby mnogiej, to grupa różnych chorób i ich odmian, które wymagają częściowo różnego leczenia. A przewlekła białaczka limfocytowa jest to jedna choroba, która jednakże występuje w różnych stadiach skomplikowania. W sytuacjach, w których na podstawowe zmiany genetyczne nawarstwiają się zmiany wtórne, takie jak delecja ramienia chromosomu siedemnastego czy ramienia chromosomu jedenastego, które zmieniają przebieg tej choroby, która jednej trzeciej chorych nigdy nie wymaga leczenia.
Medexpress: Co zmieniło się w ostatnich kilku czy kilkunastu latach w terapii przewlekłej białaczki limfocytowej?
W.W.J.: Zmiana leczenia przewlekłej białaczki limfocytowej następowała w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Najpierw to było wprowadzenie analogów puryn, takich leków jak kladrybina i fludarabina. Następnie przeciwciał monoklonalnych, najpierw rytuksymabu, obinutuzumabu i niedostępnego dla chorych w Polsce ofatumumabu. I wreszcie pojawiły się leki celowane – ibrutynib, następnie idelalizyb. Wreszcie kolejny lek to venetoclax. Niezależnie od tego, ci chorzy, którzy są oporni na te poszczególne metody leczenia, mają dostęp do przeszczepienia szpiku od innych osób, przeszczepienia allogenicznego. Jeśli chodzi o przewlekłą białaczkę limfocytową to przeszczepienie jest metodą ostatniego rzutu. Ale, jednak dla chorych będących w dobrym stanie ogólnym i w stosunkowo młodym wieku, którzy są w stanie przeżyć ten zabieg. Metoda ta jest stosowana wtedy, kiedy zawodzą inne metody u chorych, którzy w ogóle wymagają leczenia. Bo, jak wspomniałem, wielu z tych chorych leczenia nie wymaga. W ostrych białaczkach limfoblastycznych sytuacja jest zróżnicowana i zależna od tego czy dany rodzaj białaczki określimy jako białaczkę dobrego, pośredniego czy złego ryzyka. I oczywiście przeszczepienie jest tutaj najważniejszą metodą, która umożliwi wyleczenie chorych z tymi najbardziej złośliwymi postaciami ostrych białaczek limfoblastycznych. Tu posługujemy się terminem leczenia pomostowego. Wtedy te inne metody leczenia, chemioterapie i leczenie celowane służą jako leczenie pomostowe do przeszczepienia allogenicznego szpiku.
