W imieniu lekarzy, którzy czują się nękani i zastraszani, świadczeniodawcy Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia zaapelowali o pomoc do Mateusza Morawieckiego.
– Zwracamy się do Pana Premiera o podjęcie zdecydowanych kroków, które ukrócą podejmowane wobec nas szkodliwe działania. Nie możemy i nie chcemy ryzykować zdrowiem najmłodszych pacjentów! – apeluje Bożena Janicka, prezes PPOZ.
Jak wynika z oficjalnych statystyk NFZ, w latach 2021-2022 Fundusz przeprowadził niemal 1700 kontroli w zakresie ordynacji mleka Neocate LCP (sięgając wstecz do 2014 roku), które to kontrole skutkowały nałożeniem na świadczeniodawców kar umownych w kwocie ponad 5,3 mln zł. Kary najczęściej nakładano na te placówki, które zapisywały mleko Neocate LCP dzieciom powyżej 1. roku życia. NFZ argumentowało bowiem, że choć zgodnie z obwieszczeniem refundacyjnym ministra zdrowia wszystkie mleka marki Neocate są refundowane w ciężkiej alergii na białka mleka krowiego oraz złożonej nietolerancji białek pokarmowych, to mleko Neocate LCP refundowane jest tylko u niemowląt, u starszych zaś dzieci refundacją objęty jest produkt Neocate Junior.
W ocenie PPOZ działania NFZ i Ministerstwa Zdrowia są krańcowo niemoralne: ordynacja mleka Neocate LCP zamiast mleka Neocate Junior nie wynika bowiem z omyłki czy arbitralnego kaprysu lekarza, ale podyktowana jest doniosłymi względami medycznymi, które w przypadku wielu dzieci wymagają zastosowania restrykcyjnej diety eliminacyjnej. W takich sytuacjach ordynacja mleka Neocate LCP jest bezwzględną koniecznością!!!
– Wielu rodziców nie stać jednak na zakup tego mleka bez refundacji: jego cena wolnorynkowa wynosi około 150 zł – co przekłada się na wydatki w kwocie ok. 1400 zł miesięcznie – podczas gdy ryczałt wynikający z refundacji wynosi 3,20 zł. Wobec wszechobecnej inflacji zapisanie mleka Neocate LCP bez refundacji oznaczałoby więc w istocie pozbawienie wielu dzieci produktów niezbędnych do ich życia i prawidłowego rozwoju – podkreśla Bożena Janicka.
Działania NFZ i Ministerstwa Zdrowia są – według PPOZ – tym bardziej bulwersujące, że ich cel wydaje się czysto fiskalny. Różnice w zakresie refundacji pomiędzy Neocate Junior a Neocate LCP sprowadzają się wyłącznie do kryterium wieku, sama zaś różnica pomiędzy limitem finansowania obu produktów wynosi ok. 20- 30 zł; nie przeszkadza to jednak NFZ żądać zwrotu całej kwoty refundacji Neocate LCP. Wobec takich samych wskazań medycznych, sugeruje to motywy wyłącznie finansowe.
– Działania te są przy tym radykalnie niezgodne z interesem pacjentów: jeśli bowiem lekarze, przestraszeni widmem wysokich kar, przestaną wypisywać Neocate LCP z refundacją, to oznaczać to będzie de facto pozbawienie wielu dzieci dostępu do tego produktu. Stąd uzasadnione jest przekonanie, że w imię celów fiskalnych Ministerstwo Zdrowia i NFZ ryzykują zdrowiem najmłodszych pacjentów – komentują lekarze PPOZ.
Niezwykle istotną, a wręcz kluczową sprawą jest to, że nakładanie kar umownych za refundację mleka Neocate LCP pozbawione jest podstaw prawnych.
– Uzasadniając możliwość nałożenia kary umownej w przypadku świadczeniodawców podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie mleka Neocate LCP, NFZ odwołuje się do postanowienia umowy, zgodnie z którym „W przypadku wystawienia recept osobom nieuprawnionym lub w przypadkach nieuzasadnionych, Fundusz może nałożyć na świadczeniodawcę karę umowną stanowiącą równowartość nienależnej refundacji cen leków dokonanych na podstawie recept wraz z odsetkami ustawowymi od dnia dokonania refundacji”. Regulacja ta nie może być podstawą nakładania kar umownych z tytułu ordynacji Neocate LCP, ponieważ nie jest to lek, ale środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego. We wzorze umowy z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej nie ma zaś postanowienia, które umożliwiałoby dochodzenie kar umownych z tytułu nienależnej refundacji cen takich środków spożywczych. Tym samym NFZ nie zastrzegł sobie w umowie prawa do dochodzenia kar umownych w tych sytuacjach. Okoliczność tę świadczeniodawcy poz wykazywać będą oczywiście w stosownych postępowaniach sądowych, które są i będą wytaczane przeciwko NFZ w każdym przypadku potrącenia kary umownej – informuje Bożena Janicka.
Do sądów trafiły już pierwsze sprawy dotyczące nieuzasadnionych kar nakładanych przez NFZ. PPOZ, chcąc jednak uniknąć długich sądowych batalii, wystąpiło do premiera Mateusza Morawieckiego z prośbą o natychmiastową interwencję w celu zablokowania działań, które zagrażają dobru najmłodszych pacjentów.
– W naszej ocenie konieczne jest natychmiastowe zaprzestanie trwających postępowań kontrolnych dotyczących dotychczasowych ordynacji mleka Neocate LCP i uchylenia dotychczas nałożonych kar umownych oraz zmiany obwieszczenia refundacyjnego Ministra Zdrowia w odniesieniu do mleka Neocate LCP – polegającej na objęciu refundacją nie tylko ordynacji na rzecz niemowląt, ale również na rzecz dzieci powyżej 1. roku życia. Sprawa ta ma fundamentalne znaczenie tak dla pacjentów, jak i dla świadczeniodawców związanych kontraktem z NFZ – podkreśla Bożena Janicka.
O zmianę obwieszczenia refundacyjnego w odniesieniu do mleka Neocate LCP, polegającej na objęciu refundacją nie tylko ordynacji na rzecz niemowląt, ale również na rzecz dzieci powyżej 1. roku życia, lekarze PPOZ zaapelowali dodatkowo do ministra Adama Niedzielskiego.
– Obecnie występujące w ramach zakresu wskazań refundacyjnych Neocate LCP kryterium wieku nie ma uzasadnienia medycznego, a jest wykorzystywane przez NFZ do nakładania na świadczeniodawców wygórowanych kar umownych. Dotyczy to sytuacji zapisania tego środka spożywczego na rzecz dzieci powyżej 1. roku życia – i to nawet wówczas, gdy przemawiały za tym doniosłe względy medyczne, takie jak bezwzględna konieczność stosowania restrykcyjnej diety eliminacyjnej, uniemożliwiająca sięgnięcie po zamienniki takie jak Neocate Junior. Prowadzić to może do sytuacji, w której lekarze, bojąc się kar, nie będą wypisywać u takich dzieci Neocate LCP jako środka refundowanego – co może w rezultacie pozbawić biedniejszych pacjentów dostępu do tego produktu. Zmiana obwieszczenia refundacyjnego jest więc niezbędna dla ochrony interesów najmłodszych pacjentów – uzasadniają w piśmie do ministra zdrowia.
Źródło: PPOZ
