Fot. Thinkstock/Getty ImagesNa podstawie nowelizacji ustawy z dnia 28. IV 2011 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. nr 113, poz. 658) zlikwidowano staż podyplomowy i zdecydowano, że środki finansowe przeznaczone na wynagrodzenia dla lekarzy stażystów zostaną wykorzystane na budowę nowoczesnych centrów symulacji przy uniwersytetach medycznych.
Nowe technologie na stałe zagościły w medycynie. To nie tylko wysokospecjalistyczna aparatura diagnostyczna, ale również narzędzia wspomagające szkolenie przyszłych medyków - symulatory, "wirtualni pacjenci" oraz modele anatomiczne powstające za pomocą drukarki 3D.
Na podstawie nowelizacji ustawy z dnia 28. IV 2011 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. nr 113, poz. 658) zlikwidowano staż podyplomowy i zdecydowano, że środki finansowe przeznaczone na wynagrodzenia dla lekarzy stażystów zostaną wykorzystane na budowę nowoczesnych centrów symulacji przy uniwersytetach medycznych.
Symulator umożliwia odwzorowanie skomplikowanych przypadków medycznych i pozwala na przećwiczenie postępowania, zwłaszcza w nagłych stanach zagrożenia życia pacjenta. Dzięki temu, studenci poprzez praktykę uczą się postępowania w sytuacjach, które czekają na nich w przyszłej karierze lekarskiej. Zaawansowane fantomy pozwalają na praktyczne przećwiczenie m.in.: intubacji, wkłuć dożylnych, szycia chirurgicznego i badań, które tradycyjnych pacjentów wprowadzają w zakłopotanie.
Symulatory mogą działać według określonego scenariusza i odzwierciedlać dowolny przypadek medyczny, gdzie studenci, tworząc interdyscyplinarny zespół mają za zadanie pomóc pacjentowi w sytuacji zagrażającej życiu. W zajęciach z symulacji mogliby uczestniczyć zarówno studenci medycyny, pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego. Stwarza to okazje do tego, aby personel medyczny uczył się współpracy i działania zespołowego już na etapie studiów. Praca zespołu jest rejestrowane przez kamery, co umożliwia analizę postępowania i wskazanie ewentualnych nieprawidłowości.
Kolejnym narzędziem wspomagającym proces kształcenia lekarzy, które wprowadzono m.in. w USA, Wielkiej Brytanii i Izraelu jest "wirtualny pacjent" - specjalny program komputerowy, symulujący określony przypadek kliniczny. Student ma za zadanie przejść przez wszystkie etapy diagnostyki i terapii pacjenta, polegając na własnej wiedzy. "Wirtualny pacjent" oczywiście nie zastąpi kontaktu z tradycyjnym pacjentem, lecz pomoże w przygotowaniach do samodzielnego podejmowania decyzji diagnostycznych. Dodatkowo umożliwi zapoznanie się z przypadkami chorób, których student nie spotkał podczas zajęć klinicznych. Używając metod e-learningu adepci medycyny mogliby korzystać z "wirtualnych pacjentów", przygotowując się do zajęć bądź egzaminów w ramach samokształcenia bez wychodzenia z domu.
Zastosowanie w medycynie znalazła również technologia druku 3D, która pozwala na wytworzenie modeli anatomicznych bardzo dokładnie odzwierciedlających struktury ludzkiego ciała. Tworzone za pomocą drukarki 3D struktury czaszki są używane do szkoleń podyplomowych i doskonalenia technik operacyjnych m.in. w laryngologii. Modele z druku 3D mogą rozwiązać problem niedostatecznej ilości preparatów anatomicznych niezbędnych do szkolenia kadr medycznych.
Przedstawione technologie coraz częściej będą używane w procesie edukacji medycznej w Polsce - zwłaszcza centra symulacji, których tworzenie wspiera ustawodawca. Przy tworzeniu centrów symulacji, należy pamiętać o zabezpieczeniu środków finansowych na utrzymanie i wymianę symulatorów i sprzętu szkoleniowego, który w wyniku intensywnego użytkowania ulega zużyciu. Istotnym jest, aby zajęcia z użycim symulacji medycznej stały się obowiązkowym elementem szkolenia kadr medycznych z uwzględnieniem w programie kształcenia odpowiedniej liczby godzin dydaktycznych, a nie tylko jednorazowym wydarzeniem stanowiącym dodatek do zajęć.
Mateusz Jankowski jest stypendystą Fundacji im. Lesława A. Pagi
