Jaka powinna być rola farmaceuty w nowoczesnym systemie opieki zdrowotnej? Jaka jest rola aptek sieciowych w Republice Czeskiej i jaka powinna ona być w Europie? Zapytaliśmy o to Jakuba Dvořáčka, czeskiego wiceministra zdrowia.
Jakub Dvořáček:
- Zakres świadczeń zapewnianych przez farmaceutów powinien być coraz szerszy.
- Dobrym przykładem, którym może pochwalić się Polska, są szczepienia prowadzone w aptekach.
- Pandemia pokazała, że farmaceuci są spośród wszystkich zawodów medycznych najbliżej pacjenta i najłatwiej dostępni.
- Rozwijająca się opieka farmaceutyczna wydaje się dobrym sposobem na zwiększania dostępu do usług medycznych w nadchodzącej przyszłości.
- W ciągu ostatnich 15 lat obserwuję w Czechach duży krok w kierunku pacjenta, apteki sieciowe były prawdopodobnie ważnym motorem tych zmian.
- Pamiętam czasy, gdy apteki były otwarte od 9.00 do 15.00. Obecnie, dzięki usługom aptek sieciowych, otwarte są do wieczora, pracują też w weekendy.
- Konkurencja ze strony aptek sieciowych sprawiła, że usługi dostarczane przez apteki mają szerszy zakres.
- Z drugiej strony, obserwuję na poziomie Unii Europejskiej pewną bierność ze strony farmaceutów. Śledząc liczne propozycje legislacyjne Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej (np. dotyczące danych medycznych), nie dostrzegam ze strony farmaceutów chęci bycia częścią proponowanych zmian.
- Europa się zmienia. W przeszłości ochrona zdrowia była postrzegana jako zakres kompetencji wyłącznie poszczególnych państw. Teraz, po pandemii, to się zmienia. Powstają projekty takie jak Europe's Beating Cancer Plan (Europejski Plan Walki z Nowotworami) czy europejskie programy dotyczące chorób rzadkich.
- Państwa członkowskie oczekują większej roli ECDC, postulowane są zmiany w działaniu EMA, powstał Urząd ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (DG HERA). To wszystko zmienia „środowisko” w jakim funkcjonują systemu opieki zdrowotnej.
- Jeśli farmaceuci chcą pełnić kluczową rolę w przyszłości, muszą działać teraz, muszą stać się częścią dyskusji, jeśli chcą, aby nowe regulacje uwzględniały ich plany. Na razie tego nie widzę.
- Pacjenci oczekują zmian, chcą lepszej dostępności usług medycznych, w tym dostępnych w aptekach. Farmaceuci działają w tym zakresie zbyt zachowawczo. Teraz nastał czas na zmiany.