Projekt rozporządzenia stanowi wypełnienie obligatoryjnej delegacji ustawowej zawartej w art. 14f ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zwodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2017 r. poz. 125, z późn. zm.) i zastępuje dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2012 r. w sprawie Lekarskiego Egzaminu Końcowego i Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego (Dz. U. poz. 903, z późn. zm.).
Wydanie nowego rozporządzenia jest podyktowane zmianą upoważnienia ustawowego, które obecnie wynika z art. 14f ust. 1 ustawy, uprzednio było zaś zawarte w art. 14e ustawy. Wydanie nowego rozporządzenia jest konieczne ze względu na modyfikację zasad dopuszczania do Lekarskiego Egzaminu Końcowego (LEK) i Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego (LDEK). Na gruncie poprzedniego stanu prawnego do egzaminów tych mogli bowiem przystępować studenci, stąd też przepisy rozporządzenia zawierały rozbudową regulację dotyczącą weryfikacji uprawnień tych osób do przystępowania do egzaminów. W myśl art. 14a ust. 3 i 4 ustawy w obecnym brzmieniu do LEK/LDEK mogą przystępować odpowiednio lekarz i lekarz dentysta.
Ponadto według nowych unormowań ustawowych, weryfikacja uprawnień zainteresowanego do przystępowania do tych egzaminów następuje poprzez uwierzytelnienie i potwierdzenie uprawnień do posiadania konta w Systemie Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych. Dokonanie tych czynności jest wystarczające dla uznania, że osoba jest uprawniona do składania ww. egzaminów toteż nie ma już potrzeby weryfikowania jej uprawnień bezpośrednio przed rozpoczęciem egzaminu. Wystarczające jest zatem na tym etapie zweryfikowanie tożsamości osoby przystępującej do danego LEK/LDEK. W projekcie rozporządzenia usunięto dotychczasowe wzory dokumentów, zamieszczone w załącznikach, które należało przedstawić Zespołowi Egzaminacyjnemu bezpośrednio przed wejściem do sali egzaminacyjnej.
W projekcie pozostawiono natomiast w niezmienionym kształcie przepisy odnośnie do konstrukcji egzaminu, który nadal zbudowany jest z pytań z tych samych dziedzin. Takie posunięcie jest uzasadnione potrzebą ujednolicenia pozycji wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów, przystępujących do LEK i LDEK, zarówno pod rządami dotychczasowych, jak i nowych przepisów. Zgodnie bowiem z art. 16c ust. 11 ustawy, wyniki tych egzaminów stanowią kryterium w postępowaniu konkursowym, przeprowadzanym na potrzeby zakwalifikowania do szkolenia specjalizacyjnego. Zakres materiału i stopień trudności tych egzaminów musi być zatem zbieżny.
W projekcie przedmiotowego rozporządzenia opisano szczegółowo zasady powoływania członków Komisji Egzaminacyjnej oraz Komisji rozstrzygającej zastrzeżenia merytoryczne składane do zadań egzaminacyjnych oraz w załączniku nr 1 określono wzór oświadczenia o bezstronności, o którym mowa w art. 14b ust. 10 ustawy.
W § 5 projektu opisano zakres współpracy pomiędzy Centrum Egzaminów Medycznych (CEM) a wojewodami, którzy wspomagają CEM przy organizowaniu ww. egzaminów w skali całego kraju. Zaproponowano też rozwiązanie, iż szczegóły dotyczące tej współpracy będą określały porozumienia zawierane przez Dyrektora CEM z poszczególnymi wojewodami. Ze względu na skalę przedsięwzięcia (ok. 6000 zdających w danym terminie, organizacja egzaminu w wielu miastach w kilkudziesięciu salach egzaminacyjnych), współpraca taka jest niedozowana.
W dalszej części projektu zostały uszczegółowione prawa i obowiązki osób zdających oraz Zespołów Egzaminacyjnych. Unormowania te dotąd były zamieszczone w regulaminie porządkowym, wydawanym przez Dyrektora CEM, ale ze względu na ich charakter zostały przeniesione do rozporządzenia. W szczególności doprecyzowano, iż zdający muszą podporządkować się poleceniom członków Zespołów Egzaminacyjnych. Wskazano zasady wpuszczania do sali egzaminacyjnej oraz zajmowania w niej miejsc. Postanowienia te mają nie tylko istotny charakter porządkowy, ale też mają na celu rzetelne i prawidłowe przeprowadzenie egzaminu (np. sprawne wpuszczanie zdających do sal pozwoli uniknąć przedłużania tej procedury i tym samym odroczenia momentu rozpoczęcia egzaminu).
Określono też obowiązki przewodniczącego Zespołu Egzaminacyjnego (§ 10 ust. 2). Wprowadzono możliwość posługiwania się przez Zespoły Egzaminacyjne sprzętem elektronicznym, pozwalającym na sprawdzenie, czy osoba zdająca posiada przy sobie urządzenia służące do kopiowania oraz przekazywania i odbioru informacji (§ 11). Wykrycie takiego urządzenia stanowi bowiem, w myśl art. 14d ust. 5 ustawy, bezwzględną przesłankę zdyskwalifikowania osoby zdającej. Mając na względzie rozwój technik elektronicznych, służących do transmitowania danych, wykorzystanie odpowiedniego sprzętu wykrywającego takie urządzenia jest niezbędne.
W § 17 określono wysokość wynagrodzenia dla przewodniczącego i członków Zespołu Egzaminacyjnego, w granicach przewidzianych w art. 14b ust. 10 pkt 1 ustawy. Dla przewodniczącego proponuję się kwotę 500 zł, a dla członka – 250 zł. Wysokość tych kwot odpowiada nakładowi pracy (wielogodzinnej podczas jednego egzaminu) oraz zakresowi odpowiedzialności przewodniczącego i członków zespołów, na których ciąży powinność zagwarantowania poprawnego przebiegu egzaminu. Kwoty wynagrodzenia dla członków Zespołu Egzaminacyjnego oraz przewodniczących tych zespołów nie były podwyższane od 2004 r. Na podstawie art. 14b ust. 10 pkt 3 ustawy, członkom Zespołów Egzaminacyjnych, oraz komisji, przysługuje zwolnienie od pracy w dniu wykonywania czynności Zespołu Egzaminacyjnego, albo komisji, bez zachowania prawa do wynagrodzenia w przypadku organizowania LEK albo LDEK w dniu roboczym. W celu zrekompensowania utraconych zarobków konieczna jest zatem podwyżka wynagrodzeń za udział w pracach ww. Zespołów Egzaminacyjnych i komisji.
W kolejnych przepisach opisano szczegółowo procedurę unieważniania egzaminu oraz wzory świadectw złożenia LEK/LDEK (załączniki odpowiednio nr 2 i 3) i ich przekazywania przez CEM osobom zdającym. Zasadniczo zachowano dotychczasową treść i układ graficzny świadectw LEK/LDEK, co ma posłużyć spójności posługiwania się tymi dokumentami w obrocie prawnym. W obu wzorach dodano jednak informację o języku, w którym osoba składała dany egzamin. Świadectwo w takim brzmieniu może być bowiem wykorzystane dla udokumentowania kompetencji językowych osoby ubiegającej się o prawo wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty (art. 6 ust. 2a ustawy).
W projekcie uszczegółowiono procedurę stosowaną w przypadku nieodebrania świadectwa przesłanego przez CEM. Przyjęto rozwiązanie, że w takim wypadku dokument jest archiwizowany w CEM, a osoba zdająca może go odebrać w siedzibie CEM, ewentualnie na wniosek zainteresowanego CEM może przesłać świadectwo ponownie, na koszt takiej osoby. Unormowanie to ma ograniczyć nakład pracy CEM oraz koszty dla budżetu Państwa ponoszone w związku z wielokrotnym przesyłaniem tych dokumentów, w przypadku gdy osoba zainteresowana ich nie odbierze.
W § 20 projektu opisano procedury związane z wydaniem duplikatu albo odpisu świadectwa oraz jego skorygowaniem. We wszystkich tych przypadkach postępowanie jest wszczynane na wniosek osoby zainteresowanej, który powinien być rozpatrzony przez CEM w terminie 30 dni od wpłynięcia. W projekcie dookreślono zasady poboru opłaty, o której mowa w art. 14e ust. 6 ustawy oraz uwarunkowania techniczne dotyczące formy i treści wydawanych duplikatów i odpisów.
Ze względu na to, że rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do egzaminów organizowanych we wrześniu 2017 r. proponuje się jego pilne wejście w życie, w dniu następującym po dniu ogłoszenia.
