Według danych GUS przeciętny Polak zjada rocznie 45 kg cukru i spożycie wciąż rośnie. Obok papierosów i alkoholu to groźny i wyniszczający nałóg. Prawdziwy problem z nadmiernym spożyciem polega na tym, że nie tylko zjadamy cukier w postaci białego, krystalicznego pudru, ale przede wszystkim bez kontroli, w żywności przetworzonej, ciastach, słodyczach i napojach. Konsekwencje tej nadmiernej konsumpcji są znane i uznane przez świat nauki. Otyłość, cukrzyca, choroby układu sercowo-naczyniowego i wiele innych to plaga współczesnej cywilizacji. Przez nadmiar cukru w diecie wiele narządów zostaje trwale uszkodzonych. Dotyczy to także skóry, choć świadomość tego zjawiska jest wciąż nikła.
Na starzenie się skóry ma wpływ wiele czynników. Przyspieszają je warunki zewnętrzne, ale również, niemal w tym samym stopniu, niewłaściwa dieta. A obecność w niej obfitej ilości cukru ma szczególnie dewastujący wpływ na produkcję elastyny i kolagenu, które odpowiadają za jędrność, sprężystość i napięcie skóry. Pod wpływem dużej ilości cukru skóra nie jest w stanie produkować wystarczającej ilości tych białek „podporowych”, bowiem przyłączający się do nich w procesie tzw. glikacji cukier ogranicza te możliwości. Kiedy organizm nie jest w stanie pozbyć się nadmiaru cukru, zaczyna łączyć go z białkami, wywołując cały ciąg reakcji chemicznych powodujących powstanie szkodliwych produktów. To patologiczna, choć niepowodująca zatrucia organizmu reakcja, w której nie biorą udziału enzymy. Wiążące się z cukrem - kolagen i elastyna stają się słabsze i przez to skóra staje się wiotka, coraz cieńsza i sucha. Gdy proces przybiera na sile, pojawiają się zmarszczki. Zaawansowanym produktem glikacji są cząsteczki nazwane AGE. Skumulowane w skórze powodują nieodwracalne zniszczenie kolagenu oraz nasilają stres oksydacyjny. Przedwczesne starzenie się skóry bada się, określając długość telomerów, które pełnią funkcję ochronną dla części chromosomu i znajdują się na jego zakończeniach. Zadaniem telomerów jest zabezpieczenie części chromosomu niosącej geny. W procesie podziału komórki i replikacji DNA dochodzi do ich skracania, co jest naturalnym procesem związanym ze starzeniem, niemniej na tempo skracania telomerów znaczący wpływ ma cukier. Po wpływem tego mechanizmu kolagen staje się słaby i łatwy do zniszczenia. Im intensywniej ulegają one skróceniu tym proces powstawania zmarszczek i utraty jędrności staje się bardziej zauważalny i nieodwracalny.
Wysoki poziom glukozy we krwi, który sprzyja glikacji białek ma również wpływ na blokowanie enzymów oksydacyjnych w całym organizmie. Przez to skóra traci zdolność do ochrony przed wolnymi rodnikami i jest znacznie bardziej podatna na uszkodzenia. W konsekwencji czynniki środowiskowe takie jak smog, stres i promieniowanie UV nie mają barier i dotkliwie uszkadzają pozbawioną zabezpieczeń skórę. To powoduje nie tylko osłabienie komórek skóry, ale także ich żółknięcie, czyli wyraźną zmianę kolorytu cery a także podatność na przebarwienia. Dieta z wysoką zawartością cukru podnosząca poziom insuliny we krwi powoduje powstawanie stanów zapalnych na skórze. Przyczynkiem, by przemyśleć „słodkość diety”, są pojawiające się wypryski i zaskórniki oraz zaostrzenie trądziku. Okazuje się, że przypisywany do niedawna nastolatkom może pojawić się praktycznie w każdym wieku, właśnie z powodu zbyt gwałtownych wyrzutów insuliny. Innym przejawem nadmiaru cukru w diecie może być swędzenie skóry oraz cienie pod oczami. Wysoki poziom cukru pobudza komórki tworzące ujścia gruczołów łojowych. W konsekwencji dochodzi do ich zatykania. Gdy staja się zbyt wąskie powstają trudne do usunięcia zmiany skórne, w których zalega łój.
Nadmiar cukrów prostych przyczynia się do zaburzeń hormonalnych, a te bardzo często są przyczyną trądziku. Brak równowagi może przyczyniać się do zaburzeń między poziomem testosteronu a estrogenu. Gdy testosteron zaczyna wzrastać, pojawiają się zmiany trądzikowe. Z kolei wysoki poziom insuliny powoduje spadek białka odpowiedzialnego za wiązanie pochodnych witaminy A, a to dodatkowo pogarsza stan cery trądzikowej. Ta przypadłość często pozostawia po sobie trudne do usunięcia blizny, które z czasem postarzają. W przypadku poważniejszych kłopotów ze skórą istotna jest szybka zmiana diety, ograniczenie spożycia cukru i potraw słodkich a także warzyw i owoców o wysokim indeksie glikemicznym. Należy także ograniczyć obecność potraw smażonych i słodkich napojów. Najlepiej zastąpić je wodą, która sprzyja eliminacji toksyn. Dobrze zadbać o dietę bogatą w błonnik i witaminy takie jak witamina B, C i beta karoten. Można przez jakiś czas wspomagać się suplementami diety dobrej jakości.
Nadmiar cukru w diecie wywołuje proces zapalny, który doprowadza do stresu oksydacyjnego powodującego starzenie się skóry we wszystkich aspektach, powstawanie zmarszczek i poważne zmiany zapalne. To zaawansowane powstawanie produktów glikacji osłabia możliwości regeneracyjne naskórka. Ponad wszelką wątpliwość wiadomo, że dieta w procesie przedwczesnego starzenia się skóry odgrywa kluczową rolę. Właściwie skomponowana może go znacząco opóźnić. Nie tylko w przypadku osób cierpiących na cukrzycę i cukrzycę typu 2, czy insulinooporność oraz otyłych, ale także u tych uznawanych za zdrowe. Aby ten proces spowolnić, podstawowym zadaniem jest obniżenie ilości spożywanych węglowodanów.
