Olejki eteryczne tymochinon i jego pochodne, tymol i alfa-pinen, alkaloidy i saponina sprawiają, że małe czarne nasionka czarnuszki intensywnie pachną. Zapewne między innymi z tego powodu są tak obecne w kuchniach świata. Najczęściej używa się ich do przyprawiania mięs i chleba, ale także serów i sałat. Na Bliskim Wschodzie i w krajach południowej Europy od wieków doceniane są nie tylko ich walory smakowe, ale przede wszystkim terapeutyczne. Od lat 70 ubiegłego wieku prowadzi się na całym świecie wiele badań naukowych, które potwierdzają jedynie intuicyjnie poznane w przeszłości walory lecznicze czarnuszki.
To wręcz zaskakujące, ale w tych niewielkich ziarenkach obecna jest znaczna ilość witamin z grupy B oraz A, E, F i składników mineralnych jak: magnez, wapń, potas, cynk, selen, żelazo i sód. Ponad to nasiona czarnuszki zawierają od 30 do 50% oleju tłustego, w skład którego wchodzą nienasycone kwasy tłuszczowe: linolowy, oleinowy, α-linolenowy oraz w dużo mniejszym stopniu rzadko spotykany eikozadienowy. Czarnuszce przypisuje się działanie antybakteryjne, antywirusowe, antygrzybiczne oraz zdolność do hamowania wzrostu bakterii patogennych w organizmie i drobnoustrojów pasożytujących w jelitach. W medycynie alternatywnej stosowana jest jako środek wspomagający leczenie przeziębień i grypy. Również w leczeniu astmy jako środek wspomagający pracę płuc i oskrzeli. Czarnuszka wzmacnia układ odpornościowy i jest zalecana zwłaszcza w okresie zimowym oraz w czasie przesilenia wiosennego. Uważa się, że czarnuszka jest skuteczna w leczeniu Helicobacter pylori. Stosuje się ją również jako środek profilaktyczny w leczeniu chorób układu krążenia, m.in. miażdżycy i chorób zakrzepowych.
Nie ma jeszcze ostatecznych dowodów naukowych na to, że czarnuszka może spełniać funkcję leku. Niemniej stale prowadzone badania w tym kierunku wykazują, że nasiona mają działanie antynowotworowe. Udowodniono podczas testów na zwierzętach, że w nowotworach takich jak rak piersi, szyjki macicy czy okrężnicy przyczynia się do niszczenia komórek nowotworowych. Badania potwierdzają również korzystny wpływ ekstraktów z czarnuszki na przeciwdziałanie rozwojowi grzybów gatunku Candida albicans oraz wielu innych, powodujących grzybice skórne. Prowadzone są również badania nad wpływem czarnuszki na gospodarkę węglowodanową u pacjentów z cukrzycą. Wyniki wydają się być obiecujące albowiem okazuje się, że 2 g czarnuszki dziennie powodują znaczącą poprawę poziomu glikemii i stężenia hemoglobiny glikowanej. Z kolei u chorych, którzy spożywali 1,5-3 ml oleju z czarnuszki przez 20 dni, zaobserwowano wyraźną poprawę wyników gospodarki węglowodanowej. Udowodniono, że regularne stosowanie nasion czarnuszki ma wpływ na układ nerwowy.
Z dobroczynnych właściwości czarnuszki można skorzystać, spożywając ja na wiele sposobów. Po pierwsze jako przyprawę w postaci ziaren dodawanych do potraw słonych. Można też mielić ziarna czarnuszki w celu przyrządzenia naparu, można żuć, zamiast gumy do żucia, nasiona. Jedną z najlepszych form jest spożywanie czarnuszki w formie oleju, który sprzedawany jest również w kapsułkach. Suplementacji nim jest zalecana w przypadku problemów ze skórą i wypadającymi włosami. Udowodniono, że czarnuszka siewna skutecznie pobudza porost włosów, ale także dobrze działa na skórę głowy w przypadku problemów z łupieżem. Olej z czarnuszki ma również zastosowanie w leczeniu trądziku, łuszczycy, atopowego zapalenia skóry czy grzybicy skóry. Wtedy poza stosowaniem doustnym często poleca się aplikację oleju w formie dermo kosmetyku.
Eksperci są zgodni, że mimo wszystkich atutów samych nasion czarnuszki najwięcej zalet ma właśnie tłoczony z nich na zimno olej. Zawiera najbardziej skoncentrowaną ilość prozdrowotnych składników i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Poza witaminami i minerałami ma w sobie dużą ilość beta-karotenu, fitosteroli, aminokwasów i saponiny. Zwykle zaleca się spożywanie jednej do dwóch łyżeczek dziennie przed posiłkiem. Aby zachował wszystkie swoje właściwości, należy go przechowywać w chłodnej temperaturze ok 10 st. C, w ciemnej, nie przepuszczającej światła butelce. Długotrwałe stosowanie oleju z czarnuszki powinno zostać skonsultowane z lekarzem, albowiem może on wchodzić w interakcje z innymi lekami.
