Czym różni się sok od nektaru? Czym należy kierować się przy wyborze soku? Nasze wątpliwości rozwiewa Barbara Groele, sekretarz generalny Stowarzyszenia Krajowej Unii Producentów Soków.
Jaka jest różnica między sokiem a nektarem?
Zarówno sok, jak i nektar są w pełni naturalnymi produktami. Wyprodukowane są z warzyw bądź owoców. Nie wolno do nich dodawać konserwantów, barwników i innych niż pochodzące z owoców i warzyw aromatów. To są podobieństwa. Różnice z kolei są takie, że sok owocowy musi być stuprocentowy, to znaczy musi zawierać wyłącznie wyciśniętą tkankę płynną z owoców. Soki warzywne nie są tak ściśle uregulowane przepisami prawnymi, dlatego zawsze należy wybierać sok z napisem 100 proc.. Każdy sok może zawierać też części stałe. Wtedy mamy do czynienia z sokami przecierowymi. Jeżeli tkanki stałej w soku jest mniej, wówczas będzie to sok naturalnie mętny. Zgodnie z nowym przepisem, który wszedł w życie w październiku ubiegłego roku, do soków owocowych nie można dodawać żadnych cukrów, w tym syropu.
W nektarze natomiast jest mniej soku, bo uzupełnia się go wodą. Jednak jest ściśle określona jego ilość przepisami prawnymi, np. nektar jabłkowy czy pomarańczowy zawiera min. 50 proc., natomiast z owoców kwaśnych, jak np. czarne porzeczki, min. 25 proc. Ponadto można do niego dodawać cukier, miód lub substancje słodzące do nektarów typu light o obniżonej kaloryczności.
Co oznacza na etykiecie soku napis: zagęszczony sok owocowy? Czy nadal jest on 100-procentowy?
Jest to sok, z którego odparowano wodę w wyniku zagęszczania. Proces odbywa się pod obniżonym ciśnieniem i temperatury w celu zachowania większości wartości odżywczych i uzyskania wysokiej jakości. Soki zagęszcza się około sześciokrotnie. Służy to łatwiejszemu, dłuższemu, a co za tym idzie, tańszemu przechowywaniu oraz transportowaniu zagęszczonych soków. Owoce i warzywa w większości przetwarza się w sezonie, kiedy są najlepsze i najbardziej wartościowe. Zawierają w tym okresie najwięcej substancji odżywczych: witamin, antyoksydantów i innych. W sezonie owoce i warzywa są też najtańsze i najsmaczniejsze. Zagęszczanie służy więc temu, by w formie półproduktu przechować przetworzone owoce, które następnie przetwarza się na sok pitny. Produkcja soku pitnego odtworzonego z soku zagęszczonego wygląda następująco: do zagęszczonego soku dodaje się taką ilość wody pitnej, jaką z niego odparowano. Przy czym kontroluje się, by nie było jej więcej niż jej odebrano z owoców. Aby nadać smakowitość, do soku dodaje się również aromat, który jako lotny składnik soku został oddzielony w procesie zagęszczania. Zatem sok odtworzony jest 100 proc. sokiem. Pamiętajmy też, że do soków nie można dodawać sztucznych barwników, aromatów czy konserwantów, zatem soki są w pełni naturalne.
Czy prawdą jest, że owoce wykorzystywane do produkcji soków są zdrowsze od tych, które kupujemy do jedzenia?
To prawda. Owoce, mimo że przechowywane w specjalnych warunkach, tracą jednak część wartości odżywczych. Owoce deserowe muszą być odpowiedniej barwy, kształtu i wielkości i dlatego są objęte szczególnymi zabiegami agrotechnicznymi. Natomiast warzywa i owoce przeznaczane na soki nie muszą być pięknie wybarwione, kształtne i bez skazy. Nie ma potrzeby, by uprawy intensywnie chronić pestycydami czy traktować środkami ochrony roślin. Są dzięki temu korzystniejsze dla naszego zdrowia.
Jak wybrać dobry sok?
Myślę, że każdy sok czy nektar będzie dobrym wyborem, ponieważ są one w pełni produktami naturalnymi. W wyborze można kierować się więc wyłącznie upodobaniem i walorami smakowymi. Warto też czytać etykiety. Jeśli chodzi o preferencje dietetyczne, zachęcam do konsumpcji soków naturalnie mętnych i przecierowych z tkanką owocową lub warzywną, gdzie dodatkowo zawarty jest błonnik, obok witamin, polifenoli i innych antyoksydantów, które są w każdym z soków. Zachęcam szczególnie do wyboru smaków krajowych z: jabłka, marchewki, truskawki, wiśni i czarnej porzeczki.
Czytaj także: Co drugi otyły nastolatek staje się otyłym dorosłym