O roli soków i musów owocowych i warzywnych w diecie dziecka z Iwoną Schymallą rozmawia dr Agnieszka Kozioł-Kozakowska, kierownik pracowni dietetyki Pediatrycznej w Klinice Pediatrii Gastroenterologii i żywienia Dzieci UJ.
Jakie znaczenie w diecie dziecka mają soki i musy?
Patrząc na rozwój małego czy też trochę starszego dziecka, widzimy że każde z nich ma większe zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż dorosły człowiek, ponieważ masa dziecka jest mniejsza i w przeliczeniu na jego proporcje to zapotrzebowanie jest większe. Czasami zdarza się, że niektóre składniki i zapotrzebowanie na nie u dziecka jest kilkakrotnie większe niż u osoby dorosłej. Stąd też soki owocowe czy też musy są fantastycznym źródłem tych składników, mogą być alternatywą dla świeżych warzyw i owoców. Tyle tylko, że dzieci często takich produktów nie akceptują. Owoce, soki i musy powinny stanowić element racjonalnej diety. Powinny znaleźć się w codziennym wyżywieniu jako uzupełnienie takich składników jak: witamina C, kwas foliowy (profilaktyka chorób układu krążenia), magnez i potas. To wszystko są bardzo ważne składniki. Poza tym w sokach i owocach mamy szereg związków o działaniu immunologicznym, czyli wspomagającym układ odpornościowy i takich, które mają działanie przeciwzapalne, czyli wspomagające różnego rodzaju stany chorobowe. Wiadomo, że dzieci często chorują, więc w tym aspekcie profilaktycznym ważne jest, by owoce i soki znalazły się w diecie dziecka.
Jak podawać soki, czy w czasie czy między posiłkami? Czy mają być one formą przekąski i czy zacząć nimi śniadanie?
Zależy od formy. Jeżeli mówimy o sokach, to zdecydowanie powinny one być spożywane do posiłku. To moja opinia, ale też rekomendacje różnych towarzystw naukowych, które dążą do tego, by sok nie był samodzielnym posiłkiem, ale spożywany z innym posiłkiem ze względu na zbalansowanie ilości składników spożywczych tak, by w posiłku znalazły się : białka, tłuszcze i węglowodany. Myślę też, że soki nie powinny stanowić jedynego środka do pojenia, gaszenia pragnienia, tylko składać się na posiłek. Jeśli mówimy o musach to zwykle są one bardzo praktycznie opakowane i dziecko może je zabrać do szkoły i spożyć w ramach drugiego śniadania jako porcja owocu. Ale do picia ze względu na konsystencję raczej nie nadaje się.
Czy wartości odżywcze soku dopiero co wyciśniętego różnią się od soku w kartonie ?
Wartość odżywcza jest bardzo zbliżona. Jedynie mamy tu kwestię pasteryzacji. Jeśli sok jest pasteryzowany, to oznacza, że był poddany obróbce w wysokiej temperaturze, podczas której niewielka ilość, ale jednak, jest tracona. Niemniej jednak, patrząc na ilość dostarczanych składników odżywczych, straty są niewielkie i w ujęciu dobowym nie robią różnicy. Niestety, musimy też przy dzieciach patrzeć na ich preferencje smakowe i organoleptyczne. Wiele dzieci nie akceptuje fusów z wyciskanych owoców. Dla nich jednak konsystencja papki (musu) czy klarownego soku jest bardziej akceptowalna.