Jakie są obecnie potrzeby systemowe i refundacyjne w hematoonkologii?
Przez ostatnie 5 lat bardzo dużo zmieniło się na korzyść, jeśli chodzi o potrzeby refundacyjne - 75 nowych cząsteczek w ciągu tych pięciu lat. Natomiast hematologia jest bardzo dynamicznie rozwijającą się dziedziną i te potrzeby ciągle są. Leczymy już na poziomie europejskim i zgodnie ze standardami, ale postęp w tej dziedzinie jest duży. Teraz więc najważniejsze potrzeby refundacyjne uzupełniające to co już mamy w zakresie dostępności do leków, to terapia CAR-T dla chorych na ostre białaczki limfoblastyczne powyżej 25 roku życia, bo mamy refundację do 25 roku życia. I to jest choroba oporna nawrotowa. Przesunięcie terapii CAR-T dla chorych na chłoniaki agresywne do drugiej linii leczenia, ale dla wybranej grupy chorych tj. opornych na pierwszą linię leczenia lub z szybką wznową (w ciągu 12 miesięcy po pierwszej linii leczenia). Ta terapia teraz jest refundowana dla chorych na chłoniaki agresywne, ale od trzeciej linii leczenia. I przeciwciała bispecyficzne, które zrewolucjonizowały leczenie hematologiczne. Od lipca będzie refundacja jednego przeciwciała bispecyficznego dla chorych na chłoniaka grudkowego. Natomiast mamy w procesie refundacyjnym dwa przeciwciała bispecyficzne dla chorych na chłoniaki agresywne, konkretnie na chłoniaka rozlanego z dużych komórek B i dla chorych na szpiczaka plazmocytowego. Tutaj jest bardzo duża potrzeba również dołączenia do całego zestawu leków przeciwciał bispecyficznych, właśnie dla tej grupy chorych.
A jak to zmienia perspektywę pacjenta? Jak on może odczuć zmianę wprowadzenia takich terapii?
Bardzo zmienia perspektywę pacjenta, bo wiemy, że teraz choroby hematologiczne to są choroby przewlekłe. I chorzy na szpiczaka plazmocytowego uzyskują bardzo długie remisje już po pierwszej linii leczenia. Część chorych nawraca. Leki, które kiedyś były w chorobie opornej nawrotowej teraz przechodzą do pierwszej linii, więc te przeciwciała bispecyficzne czy terapia CAR-T dla chorych na szpiczaka plazmocytowego (bo o niej też powinnam wspomnieć), przede wszystkim zmieniają losy chorych z chorobą oporną nawrotowa, oporną na lenalidomid, gdzie mamy już ograniczone możliwości leczenia.
A wracając do wyzwań, do tego co w przyszłości powinno lub mogłoby się wydarzyć w obszarze systemowym w kontekście leczenia pacjentów ze szpiczakiem plazmocytowym, co tutaj Pani Profesor chciałaby podkreślić?
Powiem o wyzwaniach systemowych dla całej populacji chorych na nowotwory krwi. Trzeba pamiętać, że zrobiono bardzo dużo w obszarze refundacyjnym. Teraz więc czas na poprawy systemowe, po to żeby jak najbardziej optymalnie wykorzystać te możliwości lecznicze, które mamy. Potrzeby systemowe to oczywiście kwalifikacja świadczeń opieki zdrowotnej do koszyka świadczeń gwarantowanych. Wspomnę o konieczności włączenia do koszyka świadczeń gwarantowanych badań immunofenotypowych, o leczeniu infekcji wieloopornymi bakteriami, infekcji grzybiczych i leczeniu powikłań immunologicznych po terapii CAR-T. To jest bardzo ważny problem do tej pory jeszcze nierozwiązany. Rozszerzenie dotychczasowego koszyka świadczeń gwarantowanych, czyli udostępnienie badań genetycznych również w ambulatoryjnej opiece specjalistyczne. I duża zmiana systemowa, czyli pilotaż Krajowej Sieci Hematologicznej, który został przez nasze środowisko przygotowany w ubiegłym roku. On ma wiele aspektów, ale w największym skrócie mówiąc, to jest referencyjność ośrodków hematologicznych i współpraca między ośrodkami, ale również współpraca z podstawową opieką zdrowotną oraz z oddziałami internistycznym, bo to jest udrożnienie bardzo wąskiego gardła, które jest w obszarze hematologii, żeby pacjent z podejrzeniem nowotworu krwi miał szybką ścieżkę diagnostyki i leczenia. Następnym elementem jest kompleksowość opieki hematologicznej i opieka koordynowana. Kompleksowość rozumiemy bardzo szeroko, nie tylko kompleksowość całego leczenia hematologicznego, ale również kompleksowość opieki nad pacjentem, który jest zwykle pacjentem starszym z wielochorobowością; również opieka psychoonkologiczna, dietetyczna czy rehabilitacja. Trzeci, bardzo ważny element to monitorowanie, mierzenie jakości procesu diagnostyki i leczenia w odniesieniu do struktury, do procesów i wyników. Tutaj również w ramach pilotażu Krajowej Sieci Hematologicznej przewidujemy monitorowanie wszystkich wyników, czyli też prowadzenie rejestru e-DILO dla wszystkich chorych, co też jest bardzo ważnym narzędziem, bo nie tylko umożliwia ocenę jakości świadczonych usług, ale również będzie tworzyło bazę dla chorych z nowotworami krwi.
